Het belang van goed schoonmaken bij corona in het verpleeghuis

Het goed schoonhouden van de ruimtes en materialen is altijd een belangrijk aspect van de zorg, maar in tijden zoals deze van extra groot belang. ‘In deze tijd van de corona pandemieën is het belangrijk dat schoonmaken plaats vindt door professionals. Schoonmaken is echt een vak apart’, aldus Simone Krooshof, deskundige infectiepreventie. We hebben alle schoonmaakrichtlijnen en -adviezen voor je op een rij gezet.

Hygiënisch werken in het verpleeghuis is niet alleen een kwestie van goede persoonlijke hygiëne, handen wassen en gebruik maken van handschoenen, maar ook van het goed schoonmaken van ruimtes en materialen. Het RIVM heeft hiervoor de Hygiënerichtlijn voor verpleeghuizen, woonzorgcentra en kleinschalig wonen opgesteld. Hieronder vind je een samenvatting van deze richtlijn.

Schoonmaken en desinfecteren

Schoonmaken is stof en vuil verwijderen, bijvoorbeeld door te stofzuigen of te dweilen. Zo raak je ook de meeste ziekteverwekkers in het stof of vuil kwijt. Maar om bijvoorbeeld ziekteverwekkers in bloedvlekken weg te krijgen moet je na het schoonmaken óók desinfecteren. Door te desinfecteren, doodt je de overgebleven ziekteverwekkers tot een aanvaardbaar niveau. Het RIVM heeft een schoonmaakschema ontwikkeld, welke precies uitlegt wanneer en in welke frequentie je bepaalde handelingen moet verrichten qua schoonmaak.

Aanvullende adviezen van het RIVM voor intramurale zorg voor cliënten vanwege corona

Specifiek voor intramurale patiëntenzorg gelden de volgende aanvullende adviezen:

  • Intensivering van reiniging en desinfectie van hand- en contactpunten in de patiëntenkamer naar tweemaal per dag.
  • Contactoppervlakten in de onderzoeks- of behandelruimte worden na gebruik gereinigd en gedesinfecteerd.
  • Bij ontslag uit een patiëntenkamer vindt er een eindreiniging- en desinfectie plaats. De medewerkers dragen hierbij persoonlijke beschermingsmiddelen, indien deze beschikbaar zijn.
  • Voor de afvoer en verwerking van afval en linnengoed gelden de reguliere hygiënemaatregelen en bijpassende instructies van de schoonmaak- en facilitaire medewerkers.
  • Desinfecteer oppervlakken en voorwerpen (anders dan medische hulpmiddelen) alleen met middelen die zijn toegelaten. Vanwege het corona virus is de lijst met toegestane middelen tijdelijk aangevuld. Bekijk de meest recente lijst.

Om te voorkomen dat het corona-virus zich door het gebouw kan verspreiden is het van belang om ‘schone’ en ‘besmette’ werkgebieden te hanteren. Deze ruimtes moeten strikt van elkaar gescheiden blijven en medewerkers mogen niet met besmette materialen (bijvoorbeeld hulpmiddelen) in het schone gedeelte komen. De persoonlijke beschermingsmiddelen worden opgeslagen in het schone gedeelte, maar mogen eenmaal gebruikt niet wisselen van gebied.

Hoe moet een schoonmaker zich beschermen bij een COVID-19 cliënt?

  • Houdt zo goed mogelijk tenminste 1.5 meter afstand van de cliënt. 
  • Gebruik bij het reinigingen altijd handschoenen en was je handen na het werk. 
  • Bij het opruimen van lichaamsvloeistoffen is ook het dragen van een halterschort aan te bevelen. Je kleding moet dan korte mouwen hebben. En na je werkzaamheden moet je uitgebreidere  handhygiëne toepassen (wassen tot de ellebogen, in plaats van tot en met de polsen).
  • Een mondneusmasker of spatbril is niet nodig.
  • Reinig handcontactpunten, zoals deurklinken en de toiletbediening, extra met huishoudbleek. Gebruik hiervoor een emmer met 5l water en doe hier 125 ml bleekwater in, dat is een koffiekopje vol. Alcohol met een minimale concentratie van 70% kan ook worden gebruikt.

Lees de antwoorden op de veelgestelde vragen van zorgmedewekers omtrent het coronavirus

Meer adviezen schoonmaken en corona

De website publiekzipnet.nl heeft enkele protocollen ontwikkeld die als voorbeeld kunnen dienen voor hoe om te gaan met corona. Zij hebben ook een protocol over de kamer van een cliënt met corona:

  • De cliënt wordt verzorgd op een 1-persoonskamer;
  • De cliënt beschikt over een eigen toilet;
  • De deur van de cliëntenkamer blijft zo veel mogelijk gesloten;
  • Leg op de cliëntenkamer een 24-uurs voorraad neer van de benodigde materialen;
  • Breng op de deur een markering aan (bijvoorbeeld de COVID isolatiekaart) als signaal dat bij deze cliënt extra maatregelen nodig zijn;
  • Aan de cliëntenkamer worden geen extra bouwtechnische eisen gesteld.

Mensen die in een verpleeghuis werkzaam zijn moeten zich daarnaast aan de volgende adviezen houden:

  • Het toepassen van een goede handhygiëne;
  • Geen handen geven;
  • Hoesten en niezen in de elleboog;
  • Papieren zakdoekjes gebruiken;
  • 1,5 meter afstand houden;
  • Op de juiste manier gebruik maken van persoonlijke beschermingsmiddelen.
  • Lees meer over de maatregelen die gelden buiten het ziekenhuis met betrekking tot beschermende maatregelen.

Omgaan met wasgoed en afval

Indien iemand besmet is (zowel bevestigd als onbevestigd) met het corona-virus moet de was en afval apart worden ingezameld. De Federatie Textielbeheer Nederland heeft richtlijnen (PDF) opgesteld hoe er moet worden gegaan met besmet wasgoed.

Volg de onderstaande instructies:

  • Verzamel wasgoed in een waszak en afval in een vuilniszak;
  • Neem waszakken en afvalzakken niet mee naar andere cliëntenkamers;
  • Sluit de zak en voer de zak daarna op normale wijze af;
  • Zet het wasgoed op een afgesproken plek neer, waar de wasserij of de familie de zakken kan ophalen, zonder het verpleeghuis binnen te gaan.
  • Extra advies: Het kan zijn dat de wasserij aanvullende eisen heeft met betrekking tot wasgoed van corona patiënten, houdt hier rekening mee.
  • De waskar reinig je iedere week. Tenzij deze sneller vies is.

Bij het zelf wassen moet er met de volgende punten rekening gehouden worden:

  • Draag bij de verwerking van wasgoed handschoenen;
  • Was handdoeken, beddengoed en kleding (indien mogelijk) op minimaal 60°C;
  • Of wassen op minimaal 40 graden en machinaal drogen in een droogtrommel op stand ‘kastdroog’;
  • Of wassen op minimaal 40 graden en strijken op een minimale stand van 150°C.

Weetjes over desinfecteren en schoonmaken

  • Mag je Dettol gebruiken voor de schoonmaak? Nee, Dettol mag niet gebruikt worden in de zorg. Alcohol 70 procent gebruik je voor het desinfecteren van kleine oppervlakken. Voor het desinfecteren van grote oppervlakken gebruik je chloortabletten. Geen enkel desinfectiemiddel wat je in de zorg gebruikt, koop je in de supermarkt.
  • Maak je de vloer ook schoon met chloortabletten? Chloor maakt niet schoon. Het desinfecteert alleen. In principe volstaat huishoudelijke reiniging (dus met een sopje of met het microvezelsysteem). Tenzij er op de vloer bloedspetters zitten of urine of andere lichaamsvloeistoffen. Dan moet je na huishoudelijk reinigen ook altijd desinfecteren. En voor grote oppervlakken is dat het handigste met chloor (tabletten).
  • Als je met microvezeldoekjes werkt moet je dan nog wel de vloer schoonmaken met chloortabletten? In principe volstaat alleen huishoudelijk reinigen met microvezel. Tenzij er op de vloer bloedspetters zitten of urine of andere lichaamsvloeistoffen. Dan moet je na huishoudelijk reinigen ook altijd desinfecteren. En voor grote oppervlakken is dat het handigste met chloor (tabletten).
  • Wanneer gebruik je schoonmaakmiddel als je met microvezeldoekjes werkt? Wanneer je werkt met microvezeldoekjes hoef je geen schoonmaakmiddel te gebruiken.
  • Het vouwen van microvezeldoekjes in 8 acht kanten. Hoe gaat dat in zijn werk? Bekijk de vouwmethode en lees meer over het microvezelsysteem:

Meer weten

Geplaatst op: 20 april 2020
Laatst gewijzigd op: 3 maart 2022