Diversiteitsbeleid in verpleeghuizen is cruciaal

‘Iedereen moet zich thuis kunnen voelen bij ons en het gesprek over diversiteit moet gevoerd kunnen worden.’ Hanneke Heim houdt zich bezig met het seksuele diversiteitsbeleid binnen Cordaan. Het werpt concrete vruchten af: Cordaan is inmiddels in het trotse bezit van vele ‘Roze Lopers’, certificaten van lhbtqia+-vriendelijkheid. Lees wat jij voor de bewoners van jouw verpleeghuis kunt leren van Cordaan.
Seksuele diversiteitsbeleid bij Cordaan
Hanneke Heim heeft een coördinerende rol bij het seksuele diversiteitsbeleid binnen Cordaan, de grootste zorgaanbieder van Amsterdam. ‘Cordaan is kleurrijk, zowel op cultureel als op seksueel gebied. Iedereen moet zich thuis kunnen voelen bij ons en het gesprek over diversiteit moet gevoerd kunnen worden. Kleurrijk is echt een kernwaarde.’ Ze vertelt dat het diversiteitsbeleid een flinke spurt kreeg toen het belegd werd bij een directeur en zo in het lijnmanagement werd opgenomen. ‘Nu kun je alle teams bevragen op hun jaarplan diversiteit, dat scheelt enorm.’ Het diversiteitsbeleid werpt concrete vruchten af: Cordaan is inmiddels in het trotse bezit van vele ‘Roze Lopers’, certificaten van lhbtqia+-vriendelijkheid. Hanneke: ‘We begonnen met ouderenzorg, inmiddels hebben we er een voor een locatie met bewoners met een verstandelijke beperking en eentje bij een woonvorm voor mensen met psychiatrische problematiek. We zijn nu bezig met teams thuiszorg, ambulante zorg en dagopvang.’
Iedereen moet zich veilig voelen
Hanneke stelt dat het gebrek aan tolerantie meer speelt tussen bewoners onderling dan tussen bewoner en zorgmedewerker. ‘Toch vergeten ook medewerkers nog wel eens dat iemand niet per definitie heteroseksueel hoeft te zijn. Misschien staat er geen foto van de partner op het nachtkastje en heeft dat een reden. Of misschien heeft mevrouw er moeite mee om te vertellen dat haar kleindochter met een vrouw gaat trouwen. Het is zó belangrijk dat men zich veilig voelt bij ons, dat iedereen zich welkom weet. Daarom organiseren we allerlei activiteiten, zoals een roze quiz. Of we hangen grote posters op met onderschrift. Daarover praten de mensen dan. Want kennelijk mag dat hier. We gaan ook naar de Gay Pride. Het moet niet bij woorden blijven, het gaat ook om het dóen. Daarom is die verankering van het diversiteitsbeleid in de lijn zo cruciaal.’
Roze Loper: hoe en wat?
De Roze Loper is hét certificaat voor zorg- en welzijnsinstellingen die aandacht besteden aan seksuele diversiteit bij hun bewoner en professionals. Manon Linschoten van Roze 50+ stond aan de wieg van deze manier om de sociale acceptatie van LHBTQIA+ binnen zorg en welzijn te bevorderen: ‘We hebben het hier over een “loper” in de zin van een sleutel die op alle deuren past. Een organisatie die interesse heeft, meldt zich aan via www.rozezorg.nl. Na acceptatie vult men de Roze Loper-scan in. Dan komt een van onze ambassadeurs langs voor een gesprek. Wat doe je al? Waar kun je nog meer doen? Ook kiest men – mede op basis van een offerte – een onafhankelijke certificerende instelling als Kiwa of Perspekt. Die voert de officiële audit uit. Het traject wordt afgesloten met een certificaat en eventueel een plaquette. Instellingen met het Roze Loper-certificaat nemen vervolgens minimaal eens per drie jaar een tool af. Dat kan van alles zijn: een training, een voorstelling, noem maar op.’ Manon legt uit dat de kosten uit het kwaliteitsbudget van een instelling gaan: ‘Er is geld. Het is aan de organisatie om keuzes te maken. Het kwaliteitskader spreekt niet voor niets over “persoonsgericht” en “respect voor uniek zijn”.
SWOA: Stichting Welzijn Ouderen Arnhem
Een welzijnsorganisatie die ook met een Roze Loper mag pronken is SWOA, Stichting Welzijn Ouderen Arnhem. Marjon van Baars vertelt over een intake-gesprek waarbij een medewerker per ongeluk informeert wanneer de echtgenoot van een nieuwe bewoner was overleden. ‘Vraag altijd naar “de partner”, dan houd je alle mogelijkheden open.’ Haar organisatie is in alle lagen bewust bezig met diversiteitsbeleid. ‘Tijdens onze Regenboogkookworkshops staan mensen van lhbtqia+, hetero jongeren en ouderen samen in de keuken. Ze koken en eten samen en gaan in gesprek over verschillende thema’s rondom tolerantie. Samen koken en eten verbindt.’
Eenzaamheid uiten
Ze vertelt over een dansvoorstelling die SWOA samen met Introdans heeft opgezet: de Roze Cast. ‘Met een voorstelling van een half uur en een even lang nagesprek wilden we lhbtqia+-ouderen in onze samenleving zichtbaarder maken. Acht ouderen brengen dit met een indrukwekkende dansvoorstelling onder de aandacht. Dans als kunstvorm is bijzonder geschikt om gevoelens zoals eenzaamheid te uiten. We reizen langs zorg- en welzijnsorganisaties, opleidingen, conferenties en theaters.

Fotografie: Hans Withoos
Tips voor organisaties en verzorgenden die zich in willen zetten voor roze ouderen
Deze tips komen vanuit zorgorganisatie Kennemerhart uit Haarlem:
- Verwelkom ze met open armen.
- Organisaties moeten zich voorbereiden op de diverse samenleving.
- Betrek ook politici en bestuurders die een rol willen spelen in dit thema. Zij kunnen het onderwerp breder op de kaart zetten.
- Betrek lokale belangenorganisaties.
- Zorg dat je als organisatie de ruimte biedt om als medewerkers onder elkaar het thema te bespreken. Het gaat ook heel erg om iemands eigen normen en waarden. Het is goed om je daar bewust van te zijn.
- Faciliteer scholing op het gebied van diversiteit
Tekst: Linda van Ingen
Meer weten
- Alles over Roze Zaterdag
- Lees meer over diversiteit in ons themadossier Intimiteit en seksualiteit
- Voor meer informatie over de Roze Cast is op te vragen via Marjon van Baars: mvanbaars@swoa.nl
- Lees meer over diversiteit via:
Geplaatst op: 10 oktober 2022
Laatst gewijzigd op: 5 januari 2023