Zorgzame samenleving
De toenemende zorgvraag en de krapte op de arbeidsmarkt betekent dat zorgprofessionals op een gelijkwaardige manier moeten gaan samenwerken met informele zorgverleners: het team van de toekomst. Deze niet-beroepskrachten zijn mantelzorgers, het sociale netwerk van familie en vrienden en vrijwilligers. Maar het zijn ook mensen die actief zijn in een zorgzame gemeenschap.
De vraag naar mantelzorg neemt de komende decennia alleen maar verder toe. Bijvoorbeeld door de dubbele vergrijzing. Maar ook om te zorgen dat zorgkosten minder hard stijgen. Tegelijkertijd zijn er steeds minder mensen die mantelzorg kunnen geven en zijn er steeds minder mensen om deze zorg mee te delen. Hoe kunnen we dan toch de informele zorg versterken?
De mens en zijn omgeving
In de zoektocht naar oplossingen zien we een verschuiving. Meer dan vroeger kunnen mensen richting geven aan hun eigen leven. Dat komt door grotere welvaart en ontwikkelingen in informatisering en communicatie. Daarbij past de verschuiving van verzorgingsstaat naar een maatschappij waarin zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid vanzelfsprekender worden. Steeds meer ouderen hebben een sterk verlangen naar autonomie en zelfredzaamheid. Dit brengt een beweging op gang waarin we niet meer kijken naar de cliënt, maar naar de mens en zijn omgeving. En waarin we kijken naar oplossingen die het beste passen bij de unieke situaties van mensen met een zorgvraag.
Zorgzame gemeenschap
Zorgzame gemeenschappen zijn al volop aanwezig in Nederland. Maar voor een houdbare samenleving in 2040 zijn er nog veel meer nodig. Er zijn schattingen dat in 2030 in 80% van de Nederlandse wijken een vorm van duurzame gemeenschap zal bestaan.
Wat zijn de voorwaarden voor een zorgzame gemeenschap?
Om groei mogelijk te maken, moeten wijken aan een aantal randvoorwaarden voldoen:
- Goede sociale infrastructuur in de wijk, sociale cohesie
- Institutionele partners als welzijnsorganisaties, zorginstellingen, woningbouwcorporaties en gemeenten werken mee
- Er zijn passende governancestructruren: van ego-systeem naar eco-systeem
- De beweging moet de kans krijgen om volwassen te worden
- Rond de zorgzame gemeenschappen bestaat goede regionale en landelijke infrastructuur
- Overheveling van geld en regie
Bewustwording
De omslag naar een zorgzame samenleving gaat vaak over grote veranderingen, maar kan ook al op kleine schaal beginnen. Bewustwording van de verschuiving en de veranderingen in de zorg is een eerste stap. Lees bij dit onderwerp mooie initiatieven en verhalen over de zorgzame samenleving.