Het geheim van beste werkgever Aafje ontrafeld
Gepubliceerd op: 10-07-2025
De ouderenzorg staat voor grote uitdagingen: dubbele vergrijzing, personeelstekorten en een stijgende zorgvraag. Tegelijkertijd kampen organisaties met hoog ziekteverzuim en verloop. Toch slaagt ouderenzorgorganisatie Aafje erin om al vier keer uitgeroepen te worden tot beste werkgever. Hoe doet de organisatie dat? En welke lessen kunnen andere zorgorganisaties hieruit leren?
Tijdens een workshop op het congres Waardigheid en trots voor de toekomst vertelden Jan Jaap Ensing, directeur mens en ontwikkeling bij Aafje, en Hilde den Haan, manager mens en ontwikkeling bij Aafje, over hun aanpak.
Actieve benadering als oplossing
Volgens Aafje is hun actieve benadering een van de geheimen van hun succesvolle aanpak. Medewerkers worden intensief begeleid, vooral in het eerste jaar van hun dienstverband. Bij Aafje zijn onlangs speciale ‘medewerkers werkgeluk’ gestart. Jan Jaap: ‘Zij zorgen voor een warme landing en helpen medewerkers bij het maken van keuzes op het werk en in hun persoonlijk leven. Het is een spannende functie: tussen leidinggevende en medewerker in. Ons doel is om beiden te ondersteunen.’
Omgekeerde piramide: de medewerker op 1
Aafje hanteert een omgekeerde organisatiestructuur, waarin medewerkers centraal staan. Niet de cliënt, maar de zorgverlener komt op de eerste plaats. Het idee is simpel: als professionals goed in hun vel zitten, kunnen zij betere zorg leveren. Die benadering vertaalt zich in meer aandacht, meer autonomie en minder bureaucratie. Zo worden beslissingen over werkprocessen genomen in overleg met medewerkers, en is er ruimte om regels los te laten als die het werkplezier belemmeren.
Jan Jaap: ‘Adviesraden worden meegenomen in de besluitvorming. Daarnaast halen wij feedback op van individuele medewerkers, bijvoorbeeld door middel van het korte maar krachtige medewerkerstevredenheidsonderzoek. We proberen de respons hierop steeds te verhogen en goed te luisteren naar welke behoeftes er zijn.’
Flexibel werken en goede arbeidsvoorwaarden
Daarnaast zet Aafje sterk in op maatwerk voor medewerkers. Van flexibele roosters tot aangepaste diensten voor jonge ouders: de organisatie kijkt actief hoe het werk past in het leven van de medewerker, en niet andersom. Ook op het gebied van scholing is er volop ondersteuning. Leercoaches zijn actief op de locaties en in de wijk. Zij helpen medewerkers om hun vaardigheden en competenties op de werkvloer te vergroten. Leren gebeurt bovendien op maat. Er is zo min mogelijk verplichte scholing. Medewerkers ontwikkelen alleen datgene wat zij nodig hebben. Zij zijn daarbij zelf verantwoordelijk voor hun eigen scholing. Verder zijn beoordelingsgesprekken vervangen door ontwikkelgesprekken, waarbij de medewerker meebepaalt welke richting hij of zij op wil groeien.
Werkplezier draait bij Aafje niet alleen om arbeidsvoorwaarden. Er is volop aandacht voor sociale binding, zingeving en ondersteuning. Medewerkers delen hun hobby’s in workshops, er zijn regelmatig bedankmomenten, en bij mentale of financiële zorgen is professionele hulp beschikbaar. Zelfs huisvesting wordt geregeld voor wie lastig woonruimte vindt.
Hoge tevredenheid, toch veel uitval: hoe kan dat?
Met een Employee Net Promotor Score (eNPS) van 67 blijkt dat hun medewerkers meer dan tevreden zijn. Deze internationale maatstaf voor medewerkerstevredenheid bevestigt zelfs dat ze ruim boven het gemiddelde zitten. Ondanks de hoge tevredenheidsscore van medewerkers, heeft ook Aafje last van hoog verzuim en verloop. Hoe kan dit?
- Vergrijzing en afhakers onder jongeren. De grote uitdaging is de vergrijzing binnen het personeelsbestand: bijna een derde van de 6500 medewerkers gaat de komende jaren met pensioen. Tegelijkertijd blijkt het lastig om jonge medewerkers te behouden, omdat het werk hen soms tegenvalt of omdat zij zich nog niet willen binden aan een werkgever.
- Werkdruk en complexiteit. De ouderenzorg verandert in hoog tempo. Aafje erkent dat die transitie veel vraagt van medewerkers. De werkdruk is hoog en de zorgzwaarte neemt toe. Ook dat speelt mee in het ziekteverzuim.
Hoe Aafje omgaat met deze paradox
Volgens Jan Jaap Ensing en Hilde den Haan is de puzzel van een hoge medewerkerstevredenheid en tóch een hoog verzuim en verloop nog niet opgelost. Daarom nodigden ze tijdens de workshop de deelnemers uit om mee te denken over een aantal dilemma's:
- Comfort versus weerbaarheid, veerkracht en eigenaarschap? Worden de medewerkers te veel ontzorgd waardoor zij achteroverleunen totdat Aafje het regelt?
- Leidinggevenden als sleutel én reden tot vertrek? Leidinggevenden voeren goede gesprekken met hun medewerkers, maar zijn ook vaak een van de redenen waarom medewerkers vertrekken.
- Medewerker op nummer 1 vergeleken met operationele realiteit? De medewerker staat op 1, maar is dit in de operationele praktijk ook voelbaar?
Tips voor Aafje
Uit de zaal kwam een aantal praktische en verhelderende tips en inzichten voor Aafje:
- Laat medewerkers meedenken, maar geef ook kaders. Medewerkers willen vaak ook gewoon het werk doen waarvoor ze zijn aangenomen.
- Meer duidelijkheid en minder regie kunnen samengaan. Duidelijke grenzen creëren rust en veiligheid, ook voor leidinggevenden.
- Vraag niet alleen waarom iemand vertrekt, maar ook waarom mensen blijven.
- Vraag vertrekkers of ze onder een andere leidinggevende wél hadden willen blijven.
- Bewaak de balans tussen individuele en teambelangen.
Meer weten?
- Met onze praatplaat aantrekkelijk werkgeverschap maak je binnen je organisatie bespreekbaar wat er verbeterd kan worden waardoor mensen bij je willen en blijven werken.
- Lees meer praktijkvoorbeelden van aantrekkelijk werkgeverschap.
- Lees hoe ouderenzorgorganisatie Aafje bijdraagt aan toekomstbestendige ouderenzorg.
- Download de presentatie van de workshop ‘Het geheim van beste werkgever Aafje ontrafeld’.
Dit artikel is geschreven naar aanleiding van de workshop ‘Het geheim van beste werkgever Aafje ontrafeld’ tijdens het congres Waardigheid en trots voor de toekomst 2025.