Domeinoverstijgend samenwerken Ede: klant meehelpen om regie te voeren

Opella vindt dat klanten geen last moeten hebben van schotten in de financiering van zorg. De organisatie neemt deel aan één van de drie experimenten die plaatsvinden onder de noemer domeinoverstijgende samenwerking, Tessa van der Valk, secretaris Raad van Bestuur van Opella: ‘domeinoverstijgend werken is nu de reguliere werkwijze van Opella geworden’.

3 experimenten domeinoverstijgende samenwerking

Domeinoverstijgende samenwerking, onder die noemer gingen drie experimenten start. Met als uitgangspunt: goede zorg voor kwetsbare ouderen. Zodat zij in hun eigen vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen. Het resultaat mag er zijn, zo blijkt uit evaluatieonderzoek. Kwetsbare ouderen kunnen beter hun eigen leven leiden door samenwerking over de domeingrenzen van het zorgstelsel. En, beslist niet onbelangrijk: met domeinoverstijgend werken worden veel kosten bespaard. Meer horen over domeinoverstijgend samenwerken? Bekijk de video’s van de bijeenkomst ‘Zicht op domeinoverstijgend samenwerken’ op 12 mei 2021.

Het experiment Domeinoverstijgend werken in Ede ging begin 2018 van start. Hierin werkt zorgorganisatie Opella samen met de gemeente Ede en Menzis (zorgverzekeraar en zorgkantoor). In gesprek met Tessa van der Valk, secretaris Raad van Bestuur van Opella.

Domeinoverstijgend samenwerken in Ede, wat houdt dat in?

‘Opella vindt al langer dat klanten geen last moeten hebben van schotten in de financiering van zorg. Dit experiment helpt daarbij. In Ede hebben we arrangeurs, wijkverpleegkundigen en casemanagers dementie die ook Wmo-middelen mogen indiceren. Dagbesteding bijvoorbeeld, of hulp bij het huishouden. Onze arrangeurs hebben de trainingen ‘arrangeur in regie’ en ‘zingeving’ gevolgd. Ze hebben geleerd om meer in gesprek te gaan met klanten en mantelzorgers, met als inzet: wat zijn hun behoeften en welke mogelijkheden zijn er nog om langer thuis te blijven wonen als dat de wens is? De arrangeurs kijken met klanten mee vooruit en helpen hen de regie te voeren.’

Lees hierover ook: Leerpad Thuis geven biedt meer inzicht in jezelf en in de klant

Wat betekent dit voor medewerkers en cliënten?

‘In de wijkverpleging betekent het experiment een cultuurverandering. In het begin kregen we reacties in de trant van: “Wij kijken nu al heel breed naar die cliënt”. In de loop van de tijd gingen de arrangeurs meer beseffen dat hun werkwijze onderscheidend was en echt van toegevoegde waarde voor onze klant. Ze kunnen snel schakelen en bij klanten ook vanuit de Wmo de middelen inzetten die nodig zijn. Klanten ervaren geen schotten in de financiering en dat is precies de bedoeling. Verder zien we dat de resultaten medewerkers een positieve prikkel geven. Zij vinden het waardevol dat ze hier aan kunnen bijdragen.’

Wat zijn de resultaten van DOS in Ede?

‘We zien dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen. De kosten voor Wmo-voorzieningen zijn gestegen, maar die meerkosten vallen in het niet bij de besparingen die DOS Ede oplevert. Want opname in het verpleeghuis wordt gemiddeld met acht maanden uitgesteld. Menzis en de gemeente Ede zijn ook heel enthousiast over deze manier van werken.’

Hoe gaat Opella verder?

‘In de gemeente Ede is domeinoverstijgend werken nu de reguliere werkwijze van Opella geworden. In andere gemeenten mogen onze medewerkers nog niet indiceren voor de Wmo, maar ook die medewerkers worden al getraind. Dat is ook mijn advies aan andere zorgorganisaties: focus nu al op die cultuurverandering. Er is geen nieuwe wetgeving nodig om je medewerkers te kunnen trainen om beter mee te denken met klanten en hun netwerk. Domeinoverstijgend werken kent naast deze samenwerking met de gemeente Ede en Menzis nog andere vormen bij Opella: onze psychologen en specialisten ouderengeneeskunde kunnen bijvoorbeeld op verzoek van de huisarts worden ingezet in de eerstelijn. En in een klein verpleeghuis in het buitengebied werken nu mensen zowel in de wijkverpleging als in het verpleeghuis. Zo kunnen we dit verpleeghuis in stand houden.’

Arrangeur en echtpaar (klant) aan het woord

Marieke Roozendaal is wijkverpleegkundige en arrangeur. Zo ondersteunt ze Gert en Maria Lagerweij, beiden 69 jaar. Zij kreeg zestien jaar geleden de diagnose Parkinson. Haar partner werd zodoende steeds meer mantelzorger.

Gert Lagerweij: ‘Twee jaar geleden kon ik de zorg en het huishouden nog goed aan. Maar gaandeweg werd de situatie onhoudbaar. Het was me allemaal te veel. Ik sliep slecht, voelde een enorme druk en had het idee dat ik de weg kwijt was.’

Marieke Roozendaal: ‘Ik kwam hier een jaar geleden als wijkverpleegkundige, omdat mevrouw hulp krijgt bij het wassen en aankleden. Het was mij snel duidelijk dat haar man aan zijn taks zat; hij ging er mentaal aan onderdoor. In mijn rol als arrangeur ben ik gaan overleggen met collega’s. We hebben toen een opname van drie weken voor mevrouw geregeld, zodat haar man tot rust kon komen. In die korte periode moest duidelijk worden wat het echtpaar nodig had om na haar terugkeer verder te kunnen. Daarvoor sprak ik met hen, maar ook met andere mensen in hun omgeving.’

Gert Lagerweij: ‘Enkele dagen na de opname kon ik al beter slapen. Ik zag dat ze goed verzorgd werd en daardoor viel een last van mijn schouders. Maar natuurlijk wilde ik wel graag dat ze naar huis zou terugkeren. We hebben toen gekozen voor twee dagen dagbesteding voor Maria. En inmiddels zijn dat drie dagen in de week.’

Maria Lagerweij: ‘In het begin vond ik het niet leuk. Ik kende niemand en de meeste mensen zijn ouder dan ik. Maar ik leerde mensen kennen en nu gaat het goed. We drinken ’s ochtends koffie, ik praat met anderen en elke dag zijn er activiteiten.’

‘Ik denk dat ik nu langer thuis kan blijven wonen.’

Marieke Roozendaal: ‘Sinds kort krijgt het echtpaar ook hulp bij het huishouden. Dat heb ik als arrangeur kunnen regelen. En zoiets zet ik alleen in als het echt nodig is. Zo bleek in de gesprekken met de kinderen dat zij beiden werken en niet meer kunnen doen, dan ze al doen. Zo onderneemt de dochter regelmatig iets met haar moeder om haar vader even te ontlasten.’

Gert Lagerweij: ‘Ik werk nu wekelijks bij mijn oude werkgever, een roestvrijstaal bedrijf. Het is fijn dat ik dit soort dingen weer kan doen, want het is pure ontspanning. En ik ben blij met Marieke, onze steun en toeverlaat. Zij weet hoe je dingen kunt regelen.’

Maria: ‘Ik denk dat ik dankzij de hulp die er nu is, langer thuis kan blijven wonen.’

Dit was het derde interview in een drieluik over de experimenten domeinoverstijgend samenwerken. Lees ook de verhalen over de andere twee experimenten: Community Care Dongen: anders werken en echt naar cliënt én netwerk kijken en Hollandscheveld: burgerkracht benutten om zorg duurzaam in te richten.