Scan Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg waardevol voor verbeteren kwaliteit

Vilans en het ministerie van VWS hebben onderzoekers gevraagd om inzicht te geven hoe deelnemende verpleeghuislocaties de scan Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg (scan-KKV) de afgelopen jaren hebben gebruikt en wat dit de locaties heeft opgeleverd. Daarnaast hebben de onderzoekers nagegaan wat tijdens het scanproces goed en wat minder goed ging.

• Download het rapport van het evaluatieonderzoek Scan Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg (pdf)

Wat is de scan-KKV?

De scan Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg bestaat uit drie onderdelen:

• met een vragenlijst ervaringen ophalen rondom de acht thema’s van het kwaliteitskader
• analyse van informatie over de lokale context door externe scanners
• met deze bevindingen het gesprek aangaan met de organisatie en een gezamenlijk perspectief creëren (kwaliteitsgesprek)
• met een vragenlijst ervaringen ophalen rondom de acht thema’s van het kwaliteitskader
• analyse van informatie over de lokale context door externe scanners
• met deze bevindingen het gesprek aangaan met de organisatie en een gezamenlijk perspectief creëren (kwaliteitsgesprek)

Juist de combinatie van deze onderdelen maakt de scan tot een waardevol instrument. Verpleeghuislocaties gebruikten de scan om:

• inzicht te creëren
• het kwaliteitsbewustzijn op de locatie te vergroten
• met de uitkomsten een verbeterproces in gang te zetten

Bekijk de volledige infographic met de uitkomsten van de evaluatie door op de afbeelding te klikken.

De scan-KKV onder de loep

Drie vragen stonden centraal bij het onderzoek. Lees bij elke vraag welk antwoord uit het onderzoek kwam:

1. Hoe is de scan gebruikt door verpleeghuislocaties en wat heeft het hen opgeleverd?

De locaties die aan dit onderzoek hebben meegedaan waren over het algemeen positief over de scan-KKV. Ze vonden het de tijd die met het uitvoeren van de scan is gemoeid meer dan waard. De locaties gebruikten de scan-KKV in eerste instantie om inzicht te creëren in de stand van zaken op de locatie, om het kwaliteitsbewustzijn van de locatie te verhogen en met deze uitkomst een verbeterproces in gang te zetten.

2. Wat zijn belangrijke randvoorwaarden voor een goed verloop van het scanproces en wat zijn de beperkingen van de scan?

De locaties noemden de volgende randvoorwaarden:

• Een duidelijke vragenlijst met zo weinig mogelijk jargon.
• Een goede uitleg over de bedoeling van de scan.
• Een goede respons is belangrijk: zowel voor de betrouwbaarheid van de scan als voor het draagvlak voor de uitkomsten ervan.
• Medewerkers er herhaaldelijk aan herinneren om de vragenlijst in te vullen.
• Het invullen van de vragenlijst mogelijk maken met voldoende hulp en middelen.
• Een goede mix van deelnemers bij het kwaliteitsgesprek.
• Een veilige en open sfeer tijdens het kwaliteitsgesprek, zodat iedereen zich vrij voelt om zijn mening te delen.
• De scanner die als procesbegeleider optreedt tijdens het kwaliteitsgesprek heeft gevoel voor groepsdynamiek.
• De scanner heeft voldoende inhoudelijke kennis om goed door te kunnen vragen.

De scan heeft ook een aantal beperkingen die te maken hebben met het ontwerp van het proces:

• De vragenlijst zelfanalyse vormt de basis van de scan en de uitkomst is daarmee voor een groot deel afhankelijk van bijvoorbeeld voldoende respons, en of de vragenlijst met aandacht is ingevuld.
• De uitslag van de scan is een momentopname.
• De bewustwording neemt sterk toe bij de deelnemers van het kwaliteitsgesprek, maar hoe neem je ook de rest van de locatie mee? Locatiemanagers vinden het een uitdaging om de uitslag goed te communiceren naar de teams.

3. In hoeverre hebben locaties behoefte aan de scan-KKV als zelfstandig evaluatie-instrument?

De scan als zelfstandig instrument voor inzicht in, bewustwording van en leren over kwaliteit kan geschikt zijn voor organisaties. Iemand die het scanproces begeleidt is wel wenselijk. Een vorm waarbij locaties binnen het lerend netwerk bij andere organisaties de scans uitvoeren onder begeleiding van een externe scanner lijkt een veelbelovende optie. Dit stimuleert het uitwisselen in het netwerk of de regio en leren van elkaar, waarbij de externe scanner zowel het scanproces als het samen leren kan faciliteren.

Meer weten

• Lees hoe Envida het kwaliteitskader gebruikte om alle betrokkenen te vragen hoe de dienstverlening beter kan in Kwaliteitskader als opmaat naar kwaliteitsplan.
• Lees alles over het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg