Veel zorgorganisaties vinden datagedreven werken belangrijk, maar weten vaak niet wat het concreet moet opleveren of hoe zij dit moeten organiseren.
Wegwijzer Datagedreven werken
Laatst bijgewerkt op: 08-09-2025
De zorg kampt met een steeds krappere arbeidsmarkt. De noodzaak om zorgtechnologie slim in te zetten neemt toe. Monitoring-, alarmerings- en communicatiesystemen doen meer dan alleen de werkdruk verlagen en de regie teruggeven aan cliënten. Deze technologieën leveren ook waardevolle data op. Hoe zet je deze data in voor betere zorg en bedrijfsvoering? Deze wegwijzer geeft je concrete handvatten en tips om hiermee aan de slag te gaan.
De data uit zorgtechnologieën of het Elektronisch Cliëntendossier (ECD) bieden inzicht in bijvoorbeeld gedrag en welzijn van cliënten en risico’s voor hun welzijn. Hierdoor kun je zorgprocessen slimmer, efficiënter en persoonlijker inrichten. Je kunt data van verschillende bronnen met elkaar combineren en analyseren – eventueel ondersteund door AI. Zo behaal je nog meer voordelen met data, zoals:
- Eerder signaleren
- Beter plannen
- Gerichter sturen
- Onderbouwde besluiten nemen
Betere zorg met behulp van data
Data-ondersteund of datagedreven werken in de zorg betekent het doelgericht verzamelen en benutten van data. Het doel: beter onderbouwd leren, verbeteren en beslissen. Je kunt hierbij gebruikmaken van verschillende databronnen: financiële- en HR-systemen, het ECD en zorgtechnologie.
Steeds meer zorgorganisaties erkennen dat data waardevolle kansen bieden om:
- Beter te begrijpen wat er speelt
- Vooruit te kijken naar wat er mogelijk komt
- Doelgericht te werken aan verbetering en besluitvorming
Hoe kan data-ondersteund werken er in de praktijk uitzien?
Mevrouw Van Dijk is 74 jaar en woont in een verpleeghuis. Ze is in een vergevorderd stadium van dementie en slecht ter been. Er is daarom een verhoogd risico dat mevrouw gaat dwalen en komt te vallen. Mevrouw is cognitief achteruitgegaan. Hierdoor heeft zij moeite om hulp te vragen en weet ze de alarmknop niet goed te gebruiken.
Voor haar veiligheid is in haar stoel een stoelsensor geplaatst. Dit is een kussen met een geïntegreerde slimmer sensor. Zodra mevrouw Van Dijk opstaat, stuurt de sensor automatisch een melding naar de mobiele telefoons van de zorgverleners. Zij kunnen direct nagaan of mevrouw hulp nodig heeft of iets wil ondernemen.
De gegevens die de stoelsensor verzamelt, staat overzichtelijk in een digitaal dashboard. Zorgverleners kunnen hiermee patronen herkennen. Op welke momenten is mevrouw bijvoorbeeld onrustig of vertoont zij ander gedrag? Deze signalen kunnen zij bespreken met een arts en met haar familie. Samen kunnen zij onderzoeken of er medische of sociale oorzaken zijn voor haar gedrag. Met deze kennis is het mogelijk om de zorg te verbeteren en meer af te stemmen op haar behoeften.
Data-ondersteund werken: lastig in de praktijk
Data en technologie bieden kansen om de zorg te verbeteren én toekomstbestendig te maken. Toch blijkt data-ondersteund werken in de praktijk lastig te zijn. Het blijft vaak bij experimenteren. Veel zorgorganisaties verdiepen zich in het onderwerp. Toch lopen zij maar al te vaak vast in het gebruik van dashboards en data-inzichten. Waarom komt datagedreven werken niet op gang?
Data-ondersteund werken is regelmatig slechts een losstaand project. Er wordt bijvoorbeeld een dashboard ontwikkeld waar vervolgens niets mee wordt gedaan.
Projectleiders doen hun best om de organisatie enthousiast te maken voor datagedreven werken, maar teamleiders en zorgprofessionals hebben andere prioriteiten (en andere informatiebehoeften).
Bestuurders en managers willen graag dat hun zorgorganisatie data gebruikt om te leren, verbeteren en beslissen. Tegelijkertijd sturen zij hier te weinig op.
Datagedrevenwerken blijft hangen in de pilotfase. Slechts hier en daar worden successen geboekt.
Van experiment naar echt datagedreven werken
Waardigheid en trots voor de toekomst heeft een LeerDoeDeeltraject georganiseerd over data-ondersteund werken. Samen met 9 zorgorganisaties is onderzocht wat nodig is om datagedreven werken op te starten. Met behulp van hetDatavolwassenheidsmodel gingen de deelnemers aan de slag met data uit zorgalarmeringssystemen om de zorg te verbeteren en de werkdruk te verlagen. Lees welke inzichten de verpleeghuisorganisatie hebben verkregen via het LeerDoeDeeltraject Slimmer benutten van data uit zorgalarmeringsystemen.