25.000 verpleegzorgplaatsen erbij? ‘Laten we het avontuur aangaan!’

Eigenlijk moeten er de komende vier jaar 25.000 verpleegzorgplaatsen bij komen. Maar dat kan niet, alleen al omdat er te weinig medewerkers beschikbaar zijn. Hans Adriani, voorzitter van de landelijke Taskforce Wonen en Zorg en Vivian Broex, voorzitter raad van bestuur van ZorgSpectrum bespraken op het Waardigheid en trots-congres van 4 juli onder andere over de opties van het bouwen van woningen buiten het verpleeghuis. Vivian: ’Laten we kijken naar wat wél kan. Wil je langer thuis wonen? Wat heb je daar dan voor nodig? Dát is de benadering. Laten we het avontuur aangaan en kijken naar voorbeelden van geclusterde woonvormen.’

Combinaties van wonen en zorg

Hans Adriani, voorzitter van de landelijke Taskforce Wonen en Zorg: ‘Het is een uitdaging voor de komende twintig jaar om goede combinaties van wonen en zorg te realiseren. In alle gemeenten en regio’s staat woonzorg op de agenda. Het is een mooie beweging waarbij zelf doen, thuis doen en digitaal doen steeds meer aandacht krijgt. Daarbij past een ander soort woningen. Ik zie dat als een paradigmashift.’

‘De afgelopen 10 jaar hadden we het steeds over langer thuis wonen. Maar er is vooral behoefte aan langer zelfstandig wonen.’

Hans Adriani, voorzitter landelijke Taskforce Wonen en Zorg

Klinkt veelbelovend, maar hij schetste ook de keerzijde van dit verhaal. ’Het slechte nieuws is dat nergens goed is gedefinieerd wat buiten het verpleeghuis precies een goede combinatie van wonen en zorg is. Daardoor zijn alle partijen van goede wil, maar gebeurt er in de praktijk nog niet zo heel veel. Enige haast is geboden. Straks is alles volgebouwd met villa’s en dure appartementen.’

Vivian Broex, voorzitter raad van bestuur van ZorgSpectrum, liet zich er niet door ontmoedigen: ‘Dit is inderdaad het startschot van de nieuwe beweging: langer thuis, digitale ondersteuning waar kan. En in je eigen wijk wonen, ook als je huis niet geschikt is, want dan maken we de woning toekomstproof. En als dat allemaal niet mogelijk is, hebben het verpleeghuis als alternatief. Maar feit is wel dat de verandering moeilijk is. Van zorgen vóór naar zorgen dát is zó lastig.’

Presentatie programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) door minister Helder

Zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan, dat is de nieuwe norm die het ministerie van VWS stelt voor de toekomst van de ouderenzorg. Minister Conny Helder presenteerde op 4 juli 2022 het nieuwe programma voor de toekomst van de ouderenzorg: WOZO. Op het Waardigheid en trots-congres gaf ze voor de medewerkers in de verpleeghuiszorg een toelichting op haar plannen.

Lees: Omslag voor ouderenzorg: zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan

In samenwerkingsverband het avontuur aangaan

Hans Adriani: ‘De grote vraag is nu: wie is er aan zet? Wij maken als sector kennis met nieuwe gesprekspartners. Moet het zorgkantoor met bouwcapaciteit komen? Of corporaties en gemeenten of een samenwerkingsverband van zorgaanbieders? Ook de ministeries van Binnenlandse zaken en VWS zijn met elkaar in discussie.’ De kwestie vraagt om creatief denken. Vasthouden aan regelgeving die niet tot meer woningen leiden, is niet zo zinvol, vindt Adriani.

Ook voor Vivian Broex is het vasthouden aan belemmerende factoren geen optie. De beweging kan bij wijze van spreken lángs de beperkende factoren heen bewegen. Vivian: ’Laten we kijken naar wat wél kan. Wil je langer thuis wonen? Wat heb je daar dan voor nodig? Dát is de benadering. Laten we het avontuur aangaan en kijken naar voorbeelden van geclusterde woonvormen.’

In Nieuwegein is ZorgSpectrum dat avontuur aangegaan en werden woningen gebouwd voor mensen met een ZZP4-indicatie. Hans Adriani: ‘En met steun van het Zilveren Kruis kunnen hier ook mensen met ZZP 5 en 6 terecht. Het kan dus wel.’ Hij wijst op een ontwikkeling die hij een misverstand noemde. ‘De afgelopen 10 jaar hadden we het steeds over langer thuis wonen. Maar er is vooral behoefte aan langer zelfstandig wonen. Dat is wat anders dan daar te blijven wonen waar je bent opgegroeid.’

Iemand uit het publiek opperde dat impasses wellicht ook kunnen worden doorbroken door te praten met mensen die fris in de materie staan. ‘Kunnen we niet gaan brainstormen met jongeren die niets met zorg hebben?’ Vivian: ’Ik vind het een super-idee!’

Kijk het Waardigheid en trots-congres terug

Deze sessie was onderdeel van het Waardigheid en trots-congres van 4 juli 2022. Lees de verslagen en bekijk de opnames van andere sessies, de talkshow en de plannen van minister Conny Helder terug.

Naar de terugblik van het congres

Meer weten

Succesvolle sociale innovatie hoeft niet duurder te zijn

Zorgorganisatie ZorgSpectrum zag dat sociale innovatie leidde tot een sfeer van meer aandacht, rust en werkplezier. En niet tot duurdere zorg. ‘Mensen die hier komen werken, willen niet meer weg.’ Lees over de pilot sociale innovatie op locatie De Kuifmees van ZorgSpectrum.

Zorgorganisaties, woningbouwcorporaties en gemeenten werken op verschillende plekken al samen aan mooie woonzorgprojecten. In de publicatie ‘Samen Oud’ zijn 10 van deze projecten beschreven.
Lees meer over de eerder gemaakte bestuurlijke afspraken wonen en zorg voor ouderen
Lees meer over het thema Toekomst verpleeghuiszorg