Vaccinatiestrategie Alrijne Zorggroep: deel betrouwbare informatie

De eerste vaccinaties tegen het coronavirus zijn gezet in Nederland. Personeel van verpleeghuizen is als eerste aan de beurt. Maar gaan ze de prik wel halen? Kunnen zorgorganisaties de twijfelaars over de streep trekken? Alrijne Zorggroep boekt succes met betrouwbare informatie. De communicatiestrategie omvat posters, een gesprekshandleiding, een informatiepagina, mailupdates, de inzet van social media en vlogs.
Medewerkers maken zelf een keuze
‘Toen begin december duidelijk werd dat het personeel van verpleeghuizen als eerste gevaccineerd wordt, zijn we direct een communicatieplan gaan maken’, vertelt Nathalie Koopman, senior communicatieadviseur bij Alrijne Zorggroep. Alrijne Zorggroep bestaat uit een ziekenhuis – met locaties in Leiderdorp, Leiden en Alphen aan den Rijn – en twee verpleeghuizen, in Alphen aan den Rijn en Leiderdorp. ‘Het uitgangspunt van ons plan is: hoe kunnen we medewerkers zo goed mogelijk informeren, zodat ze zelf een keuze kunnen maken.’ Want Alrijne Zorggroep kiest er bewust voor om mensen niet te overtuigen. ‘Natuurlijk is het in ons belang dat zoveel mogelijk medewerkers zich laten vaccineren, om onze bewoners te beschermen. Maar het is en blijft een eigen keuze van de medewerkers.’

Postercampagne
Om mensen aan het denken te zetten en naar de speciale informatiepagina op intranet te leiden, maakte Alrijne Zorggroep een postercampagne. ‘We hebben mensen door de hele organisatie gevraagd om mee te werken’, vertelt Nathalie. ‘We kregen veel positieve reacties. Van zo’n 15 verpleeghuismedewerkers hebben we posters gemaakt, met hun naam, functie en een quote waarin ze vertellen waarom ze zich wel of niet laten vaccineren. Dat werkt, mensen vinden het leuk om collega’s te zien.’ Op de posters staan vooral ‘ja-stemmers’, maar er zitten ook twijfelaars bij. ‘Of mensen die eerst twijfelden, maar het toch gaan doen. Verder hebben we erop gelet dat op de posters niet alleen artsen en verpleegkundigen staan, maar ook helpenden, verzorgenden, een bewegingsagoog. Zodat iedereen zich kan herkennen in een collega.’
Allerlei dilemma’s
De posters verwijzen ook naar de vaccinatie-intranetpagina, waar nieuwsberichten, Q&A’s, vlogs – bijvoorbeeld van de specialist ouderengeneeskunde – en linkjes naar betrouwbare informatie staan. Zoals het filmpje over vaccinaties van de Universiteit van Nederland. De nieuwsberichten, vlogs en linkjes verspreidt Alrijne Zorggroep ook via de socialemediakanalen en per mail. Nathalie: ‘Binnen de verpleeghuizen gebruiken we daar de mailupdate voor die we sinds de start van de coronapandemie hebben. In het begin stuurden we die zo’n 3 keer per week, nu wat minder.’ Ze benadrukt het belang van al die informatie. ‘Medewerkers hebben allerlei dilemma’s. Ze vragen zich bijvoorbeeld af wat het vaccin op de langere termijn met je doet. En hoe het kan dat het zo snel is ontwikkeld. Of wat er gebeurt als ze zwanger worden nadat ze gevaccineerd zijn.’
‘Ik wil weer kunnen knuffelen en troosten’
Jacqueline Uithol, verzorgende in verpleeghuis Oudshoorn van Alrijne Zorgroep krijgt op 26 januari haar eerste prik. ‘Ik heb van dichtbij gezien hoe erg het coronavirus kan zijn, op de cohortafdeling waar ik werkte en in mijn naaste omgeving. Het is echt veel erger dan een gewone griep. Maar toch had ik in eerste instantie twijfels over het vaccin. Ik wist niet wat erin zat, wat het met je doet, wat de gevolgen kunnen zijn. Ik had meer informatie nodig om een weloverwogen keuze te kunnen maken. De informatie van Alrijne heeft me erg geholpen. We kregen mails met uitleg over het vaccin, links naar filmpjes. Het filmpje van de Universiteit van Nederland bijvoorbeeld, is heel beeldend en daardoor heel begrijpelijk. Ik heb ook meegedaan aan de postercampagne. Daarop sta ik nog als twijfelaar, maar ik ben blij dat ik mijn keuze nu heb gemaakt.
Want ik wil niets liever dan zo snel mogelijk terug naar het “oude normaal”. Ik wil weer kunnen knuffelen en troosten en zonder mondkapje een praatje met bewoners kunnen maken. Ik zeg “vertrouw op de mensen die hier verstand van hebben”. Als de artsen het goed kunnen uitleggen hoef je niet langer te twijfelen. Net zoals je erop vertrouwt dat de automonteur jouw auto goed repareert. Daarom heb ik ook meegedaan aan de talkshow van het ministerie van VWS en zie je me terug in de campagne ‘Ik stroop mijn mouwen op’. Dat was ontzettend leuk. Met weer een arts-microbioloog die het helder kon uitleggen. Zonder ingewikkelde woorden, gewoon in jip-en-janneketaal. Dan is bij mij alle twijfel weg. Ik hoop dat zoveel mogelijk mensen die prik gaan halen.’

Het gesprek aangaan met collega’s
Omdat je nooit zeker weet of medewerkers de informatie op intranet en in de nieuwsbrieven lezen, stimuleert Alrijne Zorggroep medewerkers ook om het gesprek aan te gaan met collega’s. Daarin spelen teamleiders, regisserend verpleegkundigen en behandelaren een belangrijke rol. ‘We vragen ze om gewoon eens de woningen op te lopen en medewerkers te polsen wat ze gaan doen.’ Om het gesprek makkelijker te maken konden de teamleiders, regisserend verpleegkundigen en behandelaren een zoomsessie volgen waarin een arts-microbioloog – van het ziekenhuis dat ook onder Alrijne Zorgroep valt – alle feiten over het vaccin presenteerde. In dezelfde zoomsessie presenteerde Nathalie de communicatiestrategie en een gesprekshandleiding. ‘Daarin staat bijvoorbeeld dat het goed is om open vragen te stellen en geen oordeel te hebben. Het doel van het gesprek is te achterhalen hoe medewerkers erin staan en wat ze nodig hebben. Het doel is niet om ze te overtuigen. Want nogmaals: iedereen maakt zijn eigen keuze.’
Wie laat zich als eerste vaccineren?
Alrijne Zorggroep is nog bezig met het organiseren van een moreel beraad. ‘In een moreel beraad belicht je de ethische kwesties rondom vaccineren, zoals lichamelijke integriteit of morele verantwoordelijkheid’, legt Nathalie uit. ‘We willen ook vanuit die invalshoek het gesprek aangaan met medewerkers die daar behoefte aan hebben. Daarom verwijzen we op onze intranetpagina ook naar NEON, het Netwerk Ethiek Ondersteuning Nederland.’ En natuurlijk heeft Nathalie de vaccinatie van de eerste Alrijne-medewerker niet ongemerkt laten voorbijgaan. ‘Ik deed een oproepje via de mailupdate – wie laat zich als eerste vaccineren? – en kreeg direct een stuk of 25 reacties terug. Hier in Leiden begint de vaccinatie op 15 januari, maar een van onze medewerkers heeft zich al op 11 januari in Houten laten vaccineren. Zij vindt het zo belangrijk, dat ze er zo snel mogelijk bij wilde zijn.’
Talkshow VWS: ‘In gesprek over coronavaccinatie’
Het vaccineren tegen corona is begonnen. Werk jij in de zorg en heb je vragen over je laten vaccineren? Het ministerie van VWS organiseerde een de talkshow ‘In gesprek over coronavaccinatie’ onder leiding van Daphne Bunskoek. Hierin gaven ze antwoord op allerlei vragen over de vaccinatie. Jacqueline Uithol, verzorgende in verpleeghuis Oudshoorn van Alrijne Zorgroep, was te gast in deze show.
Door: Ingrid Brons
Meer weten
- Download het format van Alrijne om met medewerkers het gesprek aan te gaan over vaccineren
- Bekijk de talkshow van ministerie van VWS over vaccineren
- Bekijk de video van de Universiteit van Nederland over het coronavaccin
- Lees ook het nieuwsbericht van ActiZ: Grote belangstelling vaccinaties verpleeghuismedewerkers
- Bekijk ook de handreiking crisiscommunicatie voor de verpleegzorg
- Lees meer over de vaccinatie
- Bekijk onze CoronaWegwijzer
Geplaatst op: 12 januari 2021
Laatst gewijzigd op: 20 januari 2021