Werken aan kwaliteit doe je samen
Gepubliceerd op: 15-11-2023
Hoe krijg je op eenduidige en passende wijze inzicht in kwaliteit? Hoe voer je het gesprek hierover en hoe kun je hierover verantwoorden? Zorgprofessionals van Espria en Envida vinden dat kwaliteit iets is waaraan je samen werkt. De kwaliteitsscan kan hierbij helpen en ook narratieven zijn heel waardevol.
Inzicht in kwaliteit
Zorgprofessionals van Espria en Envida wisselden ervaringen uit over inzicht in kwaliteit tijdens een bijeenkomst op 3 november 2023. Espria is een zorgconcern met verschillende zorgbedrijven in het noorden van Nederland en Envida is een Zuid-Limburgse zorgorganisatie. Beide organisaties bewandelen een weg om aan inzicht in kwaliteit op eigen wijze vorm en inhoud te geven.
Kwaliteitsmanagementsystemen vaak niet-ondersteunend
De wens om op een andere manier inzicht in kwaliteit te krijgen en die waar mogelijk te verbeteren en erover te verantwoorden is ontstaan vanuit verschillende ervaringen. Het verkrijgen van inzicht in kwaliteit en het functioneren van het kwaliteitsmanagementsysteem werd onder andere gedaan via HKZ-beoordelingen, audits en incidentenonderzoeken. Maar deze manieren van toetsen werden niet als ondersteunend ervaren en riepen bij sommige medewerkers zelfs angst op. Daarnaast zagen medewerkers kwaliteit als verantwoordelijkheid van beleidsmedewerkers en niet van iedereen in de dagelijkse zorg en ondersteuning. Ook ervoeren medewerkers al de verschillende metingen veelal als versnipperd en belastend.
‘Waar het hart van zorgprofessionals voor klopt, matcht niet altijd met de systeemwereld.’
Persoonsgerichte zorg
Tijdens een ontmoetingsrondje schreven de aanwezigen op wat ze persoonlijk raakt als het gaat om kwaliteit van zorg. De gemene deler in de antwoorden: kwaliteit is iets is waaraan je samen werkt. Dat betekent dat de staf, de medewerkers, de cliënten en naasten samen werken aan persoonsgerichte zorg.
Zicht krijgen op kwaliteit
Vera Gerstel, beleidsmedewerker kwaliteit & veiligheid van Envida, nam de deelnemers vervolgens mee in de ontwikkeling van ‘Gewoon Kwaliteit’. Met deze methode heeft Envida antwoord gevonden op de vraag: ‘Hoe krijgen we zicht op alle aspecten van kwaliteit van zorg en ondersteuning? In de methode ‘Gewoon Kwaliteit’ voert Envida op alle locaties de kwaliteitsscan uit, die is ontwikkeld tijdens het programma Waardigheid en trots op locatie. De resultaten van deze scan komen niet alleen aan de orde tijdens een kwaliteitsgesprek op de locaties, maar komen ook overzichtelijk in een dashboard te staan. Hierdoor kan het gebruikt worden als stuurinformatie. Denk hierbij aan het voeren van het goede gesprek, het opstellen van het meerjarenplan en verbinding leggen met het WOZO-programma. Door ‘Gewoon Kwaliteit’ krijgen medewerkers meer inzicht in kwaliteit en ervaren daardoor meer eigenaarschap.
‘Bij deze methodiek ben je direct aan het leren en verbeteren door verhalen en het gesprek.’
Doen wat er toe doet bij Espria
Espria maakt vanuit het programma ‘Merkbaar Beter’ een beweging terug naar de bedoeling van zorg; ‘doen wat ertoe doet’. Waarbij het benutten van praktijkwijsheid én het bevorderen van kwaliteitsbewustzijn van zorgprofessionals centraal staat. Doel is om de systemen zo in te richten dat ze het dagelijks werk ondersteunen.
Vanuit dit programma is Espria aan de slag gegaan met narratieven: medewerkers vertelden hun ervaringen op een verhalende manier. Daarbij werd hun gevraagd een situatie te schetsen waar ze het gevoel hadden dat hun werk er echt toe deed. Uit meer dan honderd verhalen was de opbrengst uiteindelijk een model waarin de belangrijkste elementen van ‘doen wat er toe doet’ naar voren kwamen:
- Relationeel zorggeven
- Continue kwaliteitsverbetering
- Kennis & vaardigheden
Het goede gesprek
Uit de presentaties van Envida en Espria over hun vernieuwde aanpak kwam naar voren dat kwaliteit vaak ter sprake komt in het goede gesprek: een gesprek met cliënten, naasten en (zorg)professionals, waarin alle perspectieven aan bod komen. Beide organisaties hebben verschillende methodieken om dit goede gesprek te faciliteren, maar zijn het eens over het feit dat kwaliteit iets is waar je samen aan werkt. De kwaliteitsscan kan daarbij een onderlegger zijn die duidelijk maakt op welke thema’s je moet inzoomen met narratieven. Maar ook andersom kan het werken: narratieven zijn heel waardevol om medewerkers mee te krijgen in het proces van leren en verbeteren. Het doel van persoonsgerichte zorg voor cliënten bereik je door kwaliteit te leveren: de relatie tussen de cliënt en de informele en formele zorgmedewerker centraal te stellen en het werkelijk zien van de behoefte van de cliënt en zijn familie.
‘Het mooie is dat de aanpakken elkaar kunnen versterken.’
Hoe verder met inzicht in kwaliteit?
Beide organisaties hebben de uitwisseling als inspirerend en waardevol ervaren. In de komende periode verkennen ze welke aanknopingspunten er zijn voor vervolg. Vilans werkt vanuit het programma Waardigheid en trots voor de toekomst samen met Envida om de kwaliteitsscan door te ontwikkelen richting de Wlz-zorg thuis en informele zorg. Daarnaast werkt Vilans in verschillende projecten met narratieven waarin het delen van verhalen wordt benut voor het goede gesprek, leren en verbeteren. Vilans en het programma Waardigheid en trots voor de toekomst blijven betrokken bij de vervolgstappen.
Lees meer
- Lees over het kwaliteitskompas in Nieuw kwaliteitskompas ter vervanging kwaliteitskaders ingediend
- Bekijk het thema Werken aan kwaliteit
Deel deze pagina via:
