Werkvorm: ‘Het delen en leren van verhalen’

Gepubliceerd op: 20-09-2023

Ieder mens is anders en kijkt anders tegen dingen aan. Thuis, maar ook op het werk. Een zorgprofessional kijkt anders naar zijn werk dan een beleidsmedewerker bijvoorbeeld. Het delen van verhalen kan helpen om van die verschillen te leren. Door er met elkaar over te praten en zo samen nieuwe inzichten te krijgen en om samen oplossingen te bedenken. De werkvorm ‘Het delen en leren van verhalen’ helpt je daarbij.

Deze werkvorm helpt jou en je collega’s om aan de slag te gaan met verhalen. Verhalen over verschillende onderwerpen die in je eigen organisatie spelen. Wat gaat goed? Waar ben je trots op? Waarvan krijg je plezier in je werk? Wat kan beter? En wat zijn belemmeringen? Het kunnen ook vragen zijn die gaan over de uitdagingen in de toekomst, zoals vergrijzing, personeelstekort en bewoners met een ingewikkelde zorgvraag. De verschillen in de manier waarop we dingen beleven, levert bruikbare informatie op. Ontdek samen met je collega’s de kracht van het vertellen van verhalen.

Waarom een verhaal?

Een verhaal laat zien hoe het in de praktijk gaat en dat er meerdere thema’s in één verhaal kunnen spelen.
Verhalen spreken het gevoel van de luisteraar aan waardoor hij meer begrip krijgt. De luisteraar staat voor een moment in de schoenen van de verteller.
Verhalen gaan vaak over wat je hebt meegemaakt en wat je daarbij hebt gevoeld of gaan over waarom je in die situatie zo hebt gehandeld. Als je over het verhaal met elkaar in gesprek gaat, leer je elkaar beter begrijpen.

Wat heb je aan deze werkvorm?

Je hebt op een speelse manier kennis gemaakt met verhalen en wat verhalen kunnen betekenen voor jouw team of organisatie.
Je begrijpt je collega’s beter door het delen van verhalen. Je leert van elkaars ervaringen. Hierdoor inspireer je elkaar, verbeter je de samenwerking en kan je kijken hoe jullie als team met een bepaalde situatie kunnen omgaan.

Je doet ervaring op met het leren van elkaars standpunten en misschien maak je wel nieuwe afspraken over hoe jullie met bepaalde situaties willen omgaan. Zo maak je een eerste stap in het leren en verbeteren van de zorg met behulp van verhalen.

Zo werkt het

De werkvorm kan je gebruiken in je eigen team, maar het kan ook goed werken in een groep van collega’s met verschillende functies. Nodig bijvoorbeeld een collega uit die je niet vaak tegenkomt in het dagelijkse werk.

Print en knip de themakaarten (zie downloads), bouwstenen voor een verhaal (zie downloads), reflectievragen (zie downloads) en afronding (zie downloads) uit en leg ze in stapels op tafel.
Pak een kaartje van de stapel themakaarten.
Deel een verhaal over het thema met de rest van de groep. Gebruik hiervoor de bouwstenen voor een verhaal.
Ga met de groep in gesprek over het verhaal. Gebruik hiervoor de reflectievragen. De leden in de groep pakken om de beurt een reflectievraag om over door te praten.
Rond het gesprek af. Volg hierbij de stappen op de kaartjes over de afronding.
Dan is de volgende collega aan de beurt om een verhaal te delen. Of rond de werkvorm af: hoe hebben we het delen van verhalen ervaren?

Tips:

Vraag iemand in de groep die meeschrijft tijdens de werkvorm. Zo missen jullie geen belangrijke informatie die gedeeld wordt.
Lees voordat je begint het voorbeeldverhaal. Dat inspireert je misschien voor het delen van een eigen verhaal.

Einde van de werkvorm

De werkvorm eindigt wanneer de groep dat wil. Het is handig om aan het begin voor elke stap een vaste tijd af te spreken, bijvoorbeeld 10 minuten per stap. Vraag aan het eind van de werkvorm wat de groep vond van het delen van verhalen. Heeft het opgeleverd wat je verwacht had?

‘Het bespaart tijd en geeft reguliere overleggen een frisse insteek’

Clariska van Biessum, senior onderzoeker bij Vilans

Clariska van Biessum, senior onderzoeker bij Vilans, ontwikkelde de werkvorm en reageert enthousiast. ‘Het delen van verhalen van zorgprofessionals kan helpen om te leren van elkaar en om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Dit moet alleen niet te veel tijd vragen, zodat zorgprofessionals zich kunnen focussen op de zorg. Deze werkvorm biedt handvatten en tips om tijdens een casuïstiekbespreking, een werkoverleg of intervisie aan de slag te gaan met verhalen, zonder dat je hier een apart moment voor hoeft te organiseren. Dit bespaart tijd en je geeft de reguliere overleggen een andere, frisse insteek’, aldus Clariska.

Over deze werkvorm

Deze werkvorm is voortgekomen uit een onderzoek binnen het programma ‘Waardigheid en trots op locatie’ bij Vilans. In dit onderzoek staat het thema leren en verbeteren centraal op basis van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg. In dit onderzoek hebben we ervaringsverhalen verzameld vanuit verschillende perspectieven (o.a. coaches, managers en zorgmedewerkers). Om beter te begrijpen hoe de lerende organisatie er in de dagelijkse praktijk van het verpleeghuis uitziet. Een belangrijke uitkomst van het onderzoek is dat het delen van verhalen helpt bij het leren en verbeteren in de zorg. Het samen delen en uitwisselen van verhalen draagt bij aan de samenwerking en aan het verbeteren van de zorg.

Meer weten

Wil je jouw ervaring met deze werkvorm delen? Of heb je een vraag over de werkvorm of het onderzoek? Mail Clariska van Biessum: c.vanbiessum@vilans.nl. Zo kunnen wij de werkvorm verbeteren en kunnen meer zorgprofessionals aan de slag met het delen en leren van verhalen.

Downloads