Coronacrisis: Zorgen voor jezelf én voor elkaar

Majoor Martine Hueting van het Expertisecentrum Militaire Geestelijke Gezondheidszorg geeft in haar presentatie tips en adviezen gebaseerd op de ervaringen van het ministerie van Defensie. Defensie heeft immers veel ervaring met het uitzenden van medische teams die onder bijzondere omstandigheden werken én met de opvang en nazorg van personeel. Belangrijke pijlers van de adviezen zijn:

• Het buddy-systeem
• Ritme en structuur
• Ontspanning, rust en afleiding.

Dit draagt allemaal bij aan je mentale gezondheid en veerkracht, en veerkracht heb je nodig om er goed (of zelfs beter) uit te komen. Dat is belangrijk om duurzaam inzetbaar te blijven.

Stoom afblazen

Bij Defensie noemen ze adequate zelfzorg ook wel de 3B’s van bed, bad, brood: slapen, wassen, eten. Dit is bij Defensie belangrijk als je terugkomt van een ingrijpende missie of incident. Naast adequate zelfzorg is het buddy-systeem een essentieel onderdeel in de aanpak van Defensie. Een buddy houdt je scherp op signalen van stress die je anders niet zou waarnemen, steunt je en herinnert je er aan om goed voor jezelf te zorgen. Als de druk omhoog gaat, zoals bij corona, is het makkelijker om stress te herkennen bij een ander dan bij jezelf. Ook daarin speelt de buddy dan een rol. De buddy biedt een luisterend oor en let op jou. Met de buddy kun je ook stoom afblazen. Majoor Hueting: ‘Het helpt wel degelijk om met je buddy te praten over de situatie. Je krijgt daardoor net een ander perspectief, het biedt een andere manier van kijken.’

Ook ritme en structuur zijn belangrijk. Op tijd naar bed gaan, gezond eten, naar je werk gaan maar ook je persoonlijke hygiëne. Goed voor jezelf zorgen geeft je houvast. Let er ook op dat je op tijd ontspant, rust neemt en afleiding zoekt. Zorg ervoor dat je de momenten van ontspanning bewust inbouwt voor jezelf, dit geeft afleiding en zo hou je het langer vol.

• Bekijk de presentatie van majoor Martine Hueting:

Anders werken zorgde voor creativiteit

Tijdens de bijeenkomst gaat adviseur leren en ontwikkelen Marloes Keulemans in gesprek met Marielle Vlasblom, geestelijk verzorger bij TriviumMeulenbeltZorg: ‘Het was een rollercoaster waar we vorig jaar in belandden. Toen de huizen dicht gingen en we er als geestelijk verzorgers niet meer heen konden, was het echt zoeken naar een andere manier van werken. Daardoor kwam er wel veel creativiteit los. Zo ging ik bijvoorbeeld bloggen en vloggen en heb ik zelfs vieringen en kerkdiensten op YouTube gezet.’

‘Toen de locaties later weer open mochten, was het fijn om weer aandacht aan collega’s te kunnen geven, om te kunnen vragen ‘hoe gaat het nu met jou?’ Zij hebben ook een hele heftige tijd gehad. Wij zeiden: “Laat ons die families maar bellen, als geestelijk verzorgers. Dan kunnen zij hun frustraties, zorgen en verdriet bij ons kwijt.” Zo hebben we de teams ontlast. Het was daarnaast fijn om op die manier een luisterend oor te bieden.

‘Samen zijn we sterk’

Corona heeft als het ware gewerkt als ‘teambuilding’, de reguliere teambuilding was niet meer nodig. We hadden allemaal het gevoel van samen zijn we sterk, samen de schouders er onder. Dit is heel verbindend geweest. Daarbij heeft het praten met elkaar, luisteren naar elkaar, het elkaar in de waarde laten en elkaar de ruimte geven echt tot meer saamhorigheid geleid. Ik hoop dat we dat ook na corona kunnen blijven vasthouden.’

Praatplaten

Van de bijeenkomst zijn twee praatplaten gemaakt:

• Praatplaat van de plenaire bijeenkomst: de EFT-sessie van Zuster Inge, de presentatie van majoor Martine Hueting en het gesprek met geestelijk verzorger Marielle Vlasblom. Download de praatplaat van de plenaire bijeenkomst (pdf)
• Praatplaat van de tips van deelnemers. Download de praatplaat met tips (pdf)

Meer weten

• Lees ook het verslag van de SPOT ON bijeenkomst voor HR-professionals en leidinggevenden
• Wil je zelf binnen je organisatie met Teamreflectie aan de slag? Bekijk de informatie en download de materialen
• Bekijk de tips van Zuster Inge om goed voor jezelf en voor je collega’s te zorgen
• Bekijk de CoronaWegwijzer met alle informatie, tools, handreikingen en praktijkverhalen over corona in het verpleeghuis
• Lees het eerdere artikel met Marielle Vlasblom over haar werk als geestelijk verzorger in coronatijd
• Bekijk het artikel met voorbeelden en tips om medewerkers te ondersteunen
• Er zijn meerdere flyers met tips ontwikkeld: download ook de ‘Samen blijven staan-tips’ of de flyer ‘Samen heel blijven’ die is ontstaan via het initiatief ‘COVID-19 Extra handen aan het bed’
• Zorgorganisatie Espria heeft zelf een vertaling van de tips voor eigen zorgmedewerkers en leidinggevenden gemaakt