Tools bespreekbaar maken intimiteit en seksualiteit

Intimiteit bespreekbaar maken met poster

Het thema intimiteit en seksualiteit bespreekbaar maken kan met behulp van deze poster (met infographic) (pdf). Hang hem op om meer bewustzijn te creëren over het onderwerp of het bespreekbaar te maken. Je kunt reacties inventariseren met een formulier en het daarna in een teamoverleg of met een groep bewoners bespreken. 

Gratis e-learning over bespreekbaar maken intimiteit

Hoe kun je de behoefte aan intimiteit en seksualiteit van bewoners in het verpleeghuis bespreekbaar maken? En hoe ga je om met ongewenste situaties? Doe de gratis e-learning Intimiteit en seksualiteit in het verpleeghuis. Voorbeeldvragen die aan bod komen: 

• Welke belemmeringen ervaren ouderen in verpleeghuizen? 
• Hoeveel ouderen voelen zich beperkt door gebrek aan privacy?
• Hoe kun je behoefte aan intimiteit ter sprake brengen? 
• Welke invloed hebben medicijnen op seksualiteit bij ouderen?
• Wat doe je als iemand jouw grenzen overschrijdt of flauwe grappen maakt? 

Accreditatie

Deze e-learning is met één punt geaccrediteerd door V&VN. Als je meer dan 80 procent van de vragen goed hebt beantwoord, kan je kiezen voor een certificaat (€ 0,-) of een accreditatiepunt (€ 4,- administratiekosten). Heb je die 80 procent niet gehaald? Geen probleem, je kunt de module net zo vaak herhalen als nodig is.

Video’s: intimiteit bespreekbaar maken in beeld

In 4 filmpjes laten medewerkers in een verpleeghuis zien hoe je het thema bespreekt en daarover reflecteert. Van elk filmpje bestaat een variant waarbij de reflectie van de zorgverlener op het gesprek wordt getoond. Bespreek de filmpjes bijvoorbeeld tijdens een teamoverleg, familieavond of tijdens een training. Deze handleiding helpt jou bij het gesprek met kijkvragen, verdiepingsvragen en stellingen.

Prikkelende stellingen: intimiteit en seksualiteit bespreekbaar maken

Met behulp van een set van prikkelende stellingen kun je het onderwerp intimiteit en seksualiteit bij bewoners bespreken met je collega’s. Ook is er een handleiding die uitleg geeft hoe de stellingen te gebruiken. Enkele voorbeelden van de stellingen:

• Wij respecteren ten alle tijde de privacy van de bewoner.
• Als verzorgende hoor je in te gaan op vragen van cliënten over seksualiteit.
• Een relatie tussen twee bewoners kan ik niet accepteren.

Boekje over seksualiteit

Dit boekje geeft verpleegkundigen, verzorgenden en helpenden oefenstof om respectvol, zorgzaam, accepterend en weerbaar met de seksualiteit van ouderen om te (leren) gaan. Ook levert het boekje een bijdrage aan het beter bespreekbaar maken van intimiteit en seksualiteit bij en met ouderen en chronisch zieken. Het boekje is in 2009 verschenen (auteurs Irene Muller-Schoof en Marga Hop), en in 2020 vrij toegankelijk gemaakt met bijbehorende filmpjes.  

• Download boekje over seksualiteit, met bijbehorende filmpjes van website van Rutgers

Hoe maak je beleid?

Dit document Maak beleid: intimiteit en seksualiteit in de ouderenzorg geeft beknopt weer hoe je als organisatie een visie ontwikkelt rondom intimiteit en seksualiteit, van visie naar beleid naar implementatie toe werkt en hoe je dit beleid verankert in de organisatie voor bewoners en medewerkers.

Spel Inteam

Naast SIVIL zijn er andere partijen die werken aan het bespreekbaar maken van seksualiteit, zoals de Academische Werkplaats Ouderen van Tranzo, Tilburg University. Deze organisatie ontwikkelde samen met ouderen en zorgprofessionals het spel Inteam. Het spel is gebaseerd op de onderzoeksresultaten van het onderzoek naar liefde, intimiteit en seksualiteit van Tineke Roelofs. Inteam bestaat uit verschillende categorieën en bevat kennisvragen, vragen over ervaringen en meningen van jou en je collega’s en casuïstieken. In het spel is er geen goed of fout, het gaat erom dat je jouw inzichten en ervaringen kunt delen met collega’s.

Meer weten

• Lees de publicatie Intimiteit en seksualiteit in het verpleeghuis