Minister de Jonge: ‘Ondanks corona samen belangrijke stappen gezet’

Geplaatst op: 10 juni 2020
Laatst gewijzigd op: 12 februari 2021
In zijn brief aan de Tweede Kamer van 10 juni bij de vierde voortgangsrapportage van het programma Thuis in het Verpleeghuis spreekt minister Hugo de Jonge zijn dankbaarheid uit naar alle betrokken partijen in de ouderenzorg: ‘De coronacrisis doet niets af aan de opgaven waar we in de ouderenzorg voor staan. Ondanks de coronacrisis is het ons samen gelukt om een aantal belangrijke stappen te zetten. Dat is positief. Desondanks is er nog voldoende ruimte voor verbetering. Daar willen we samen met alle betrokkenen verder invulling gaan geven.’
Eind 2019: verpleeghuiszorg goed op schema
Deze vierde voortgangsrapportage heeft grotendeels betrekking op de situatie in de verpleeghuiszorg tot en met 2019, bij sommige indicatoren tot en met het eerste kwartaal 2020. Het betreft dus een rapportage over een periode waarin we niet tot nauwelijks corona hadden. Eind 2019 lag de verpleeghuiszorg goed op schema wat betreft de implementatie van het kwaliteitskader. De toename van het personeel verloopt conform het beoogde groeipad van het kwaliteitsbudget, de tevredenheid van bewoners en medewerkers neemt toe en persoonsgerichte zorg krijgt beter vorm.
Impact van corona
De impact van corona op de verpleeghuiszorg is op dit moment enorm. Op bijna 1.000 locaties hebben zowel bewoners als zorgpersoneel te maken gekregen met een besmetting van het coronavirus. Als gevolg daarvan zijn vele bewoners overleden en is het ziekteverzuim onder het personeel met enkele procentpunten gestegen. Het instellen van de bezoekregeling was een pijnlijke maar noodzakelijke ingreep. Minister de Jonge: ‘Ik leef mee met de mensen die dierbaren zijn verloren. Ook realiseer ik mij dat de maatregelen in het verpleeghuis zeer ingrijpend zijn voor alle betrokkenen. Zorgverleners verdienen onze dank omdat zij met een niet aflatende inzet de cliënten hebben verzorgd.’
Andere invulling door corona
Verschillende onderdelen van het programma Thuis in het Verpleeghuis hebben als gevolg van corona deels een andere invulling gekregen. Dit geldt ook voor het programma Waardigheid en trots op locatie, dat als doel heeft om zorgaanbieders te ondersteunen met het gaan voldoen aan het kwaliteitskader verpleeghuiszorg. Inmiddels doen 340 locaties mee aan Waardigheid en trots op locatie.
De coaches van Waardigheid en trots op locatie werken nu vaak op afstand en ondersteunen bij veel corona gerelateerde vraagstukken, zoals het ondersteunen van crisisteams, het opstellen van protocollen, opzetten van cohortafdelingen en het helpen opzetten van beleid voor onder andere weer nieuwe opnames.
Ook kennisverzameling en -verspreiding vanuit WOL heeft zich in de afgelopen maanden toegespitst op de coronacrisis en bijbehorende maatregelen. Met diverse partijen is samengewerkt om zo snel mogelijk aan de vraag van actuele kennis te kunnen voldoen. Via de website is hierover snel en op maat gecommuniceerd, bijvoorbeeld door het publiceren van actuele beleidsinformatie, draaiboeken en praktijkervaringen. Dat het bezoekersaantal van de website toenam van ongeveer 36.000 in februari naar circa 79.000 in de maand mei, geeft aan dat hieraan grote behoefte bestaat.
‘Hands on’ corona-ondersteuning
Waardigheid en trots op locatie biedt nu ook ondersteuning aan verpleeghuislocaties op het gebied van coronagerelateerde vraagstukken. Deze ondersteuning is gericht op vraagstukken die gaan over het voorkómen van coronabesmettingen, het inspelen op een mogelijke tweede golf of op andere vraagstukken als gevolg van de coronapandemie. Denk bijvoorbeeld aan het vormgeven van de bezoekregeling. Deskundige coaches staan klaar om te helpen.

Onder regie van VWS ontwikkelt Waardigheid en trots op locatie samen met de veldpartijen ActiZ, de ABR-zorgnetwerken, de Academische Werkplaatsen en de GGD’en ‘checklist’ waarmee zorgaanbieders kunnen nagaan wat zij kunnen doen om corona buiten de deur te houden of zo snel mogelijk weer de deur uit te krijgen.
Waardigheid en trots in de regio
Ook Waardigheid en trots in de regio (Wir) heeft deels een andere invulling gekregen. De ervaringen van de afgelopen maanden hebben laten zien dat de bestaande structuur waarin zorgaanbieders en zorgkantoor regionaal samenwerken een goede basis vormt voor de gezamenlijke aanpak van de COVID-19 problematiek. Sommige bestaande gezamenlijke trajecten zijn juist versneld, zoals invoering van nieuwe technologieën (beeldschermcontact voor de bezoekregeling, sensoren voor monitoring van bewoners, smartglasses voor wondzorg op afstand), andere juist vertraagd, zoals de trajecten die afhankelijk zijn van fysieke bijeenkomsten.
Enkele kerncijfers uit de voortgangsrapportage over de verpleeghuiszorg
- Cliënttevredenheid:
- Bewoners en naasten waarderen de verpleeghuiszorg steeds beter op basis van de gegevens op Zorgkaart Nederland. In 2020 (eerste kwartaal) is de gemiddelde cliënttevredenheidsscore verder gestegen naar een 8,4 (in 2017 was het 7,9).
- Personeel:
- Er komen steeds meer werknemers bij in de verpleeghuiszorg. In 2019 zijn er 18.000 werknemers bijgekomen. Daarmee komt de totale groei vanaf 2017 op 36.000 werknemers, gemiddeld 16 per locatie
- De instroom van personeel neemt toe, van 5,5% per kwartaal in 2017 naar 6,9% per kwartaal in 2019. De uitstroom blijft op hetzelfde peil: 4,8% per kwartaal in 2019. Het ziekteverzuim is in 2019 onveranderd ten opzichte van 2018, gemiddeld 7%.
- Leren, verbeteren en innoveren
- Steeds meer zorgverleners, beleidsmedewerkers en zorgmanagers maken gebruik van de kenniskanalen van Waardigheid en trots op locatie: 40% meer websitebezoeken; 56% meer volgers op sociale media; 46% meer abonnees op de nieuwsbrief. Dit heeft ook een impuls gekregen door corona.
- Verpleeghuizen maken steeds meer gebruik van technologie; 75% van de werkgevers heeft het afgelopen jaar een innovatie ingevoerd of voorbereid. De coronaproblematiek heeft dit alleen maar versterkt.
Meer weten
- Download de Kamerbrief met de stand van zaken over zorg aan ouderen
- Download de vierde voortgangsrapportage Thuis in het verpleeghuis (pdf)
- Download de Voortgangsrapportage Waardigheid en trots op locatie (juni, pdf)
- Lees hier alle informatie over de corona-ondersteuning van Waardigheid en trots op locatie
- Bekijk het coronadossier met de maatregelen, tips, tools en praktijkverhalen