Terugkijken: online bijeenkomst Duurzame medische zorg

Bekijk direct de opname van de bijeenkomst Duurzame medische zorg

Augustinus schetste de regionale vraagstukken waar regio’s in allerlei pilots mee experimenteren en waarin zij samenwerken met en ondersteund worden door de zorgkantoren, Waardigheid en trots in de regio, het ministerie van VWS en de Erasmus School of Health Policy & Management (ESPHM). ESHPM startte ruim twee jaar geleden het actieonderzoek Duurzame Medische Zorg naar de effectiviteit van de experimenten in de regio. Directe aanleiding voor de samenwerking in de regio’s vormt de toename van de complexe zorgbehoeften van ouderen in combinatie met de krimpende beroepsbevolking. In de ouderenzorg uit zich dat onder andere in een groeiend tekort aan specialisten ouderengeneeskunde (SO), vooral in regio’s buiten de randstad.

Vooruitgang in de regio

‘De onderzoekers lopen mee in de regio’, vertelde Iris Wallenburg, universitair hoofddocent aan ESHPM, die als eerste spreker het woord kreeg. ‘Het is jammer dat we elkaar nu niet live kunnen ontmoeten, zoals vorig jaar. Maar het voordeel van online is dat er in deze drukke tijden meer mensen bij kunnen zijn.’ Volgens haar is de fase van “van zorgen naar borgen” nu aangebroken. ‘Dat vergt een regionale infrastructuur die duurzaam is.’

In de afgelopen twee jaar is in pilots duidelijk geworden welke obstakels zich hierbij kunnen aandienen, los van de coronacrisis die her en der tot vertraging heeft geleid. Zo kan taakherschikking op onduidelijkheid stuiten en is het de vraag wie wat mag.  Ook nieuwe technologieën worden lang niet altijd ingezet. ‘En in de samenwerking kunnen individuele organisatiebelangen toch opspelen. Maar experimenteren gaat om leren. Je mag fouten maken. Op die manier leer je alternatieve wegen kennen’, vertelde Iris Wallenburg. Het vergt volgens haar balanceren tussen landelijke standaarden en het eigene van de regio. Landelijke ondersteuning en die van de zorgkantoren blijft daarom nodig, ook na het eindigen van het onderzoekstraject over een jaar. ‘Het is een kwestie van de lange adem, al gebeurt er wel al van alles in de regio’s. De workshops van vandaag laten dat goed zien.’

Ouderengeneeskunde in de eerste lijn  

Tussen twee workshopsrondes in, kreeg Ester Bertholet het woord. Zij is specialist ouderengeneeskunde en oprichter van de eerstelijns Praktijk Ouderengeneeskunde Bertholet in het gezondheidscentrum in Velp (Gelderland). Ze zette deze praktijk op samen met de huisartsen van dit centrum. ‘Dat is één van de succesfactoren’, vertelde ze. Het team van haar praktijk bestaat uit specialisten ouderengeneeskunde, geriatrie verpleegkundigen en ondersteunend personeel. De huisarts kan patiënten verwijzen bij hoog-complexe problematiek bij ouderen. ‘Het triagesysteem dat we hanteren, is eenvoudig: stuur maar door als jullie het moeilijk hebben met een patiënt. Meekijken is altijd zinvol. De huisarts blijft medebehandelaar, bijvoorbeeld voor de diabetes van een patiënt. Wij richten ons op de hoog-complexe problemen. Daarbij kun je bijvoorbeeld denken aan een combinatie van psychiatrische problemen, therapie ontrouw en schulden. Wij spreken het hele netwerk van de patiënt aan, kunnen een behandeling inzetten, medicatie aanpassen en de juiste expertise inzetten.’

Langer thuis

Sinds 2013 wordt het effect van deze werkwijze onderzocht. En de resultaten zijn indrukwekkend. Het feit dat patiënten vaak niet naar de specialist in het ziekenhuis hoeven als het multidisciplinaire team van de praktijk hen ziet, spaart jaarlijks 171.000 euro per 110 patiënten uit. Ook kunnen patiënten gemiddeld acht maanden langer zelfstandig thuis blijven wonen: uitstel van opname in een verpleeghuis levert  jaarlijks een besparing op van 800.000 euro per 56 patiënten. En, belangrijk, patiënten zijn tevreden tot zeer tevreden over de geboden zorg. ‘Op deze manier kunnen we veel voor hen betekenen en voor de maatschappij.’ Om patiënten die langer thuis blijven wonen te activeren, is bovendien een tussenvoorziening ingericht: Ons Raadhuis. Hier vinden tal van activiteiten plaats waar wekelijks gemiddeld 360 mensen aan deelnemen. Verder is een stichting opgericht die de werkwijze op enkele plaatsen wil gaan uittesten, zowel in stedelijk als landelijk gebied.  

Interessant, inspirerend en innovatief

‘Een inspirerend verhaal’, luidde het unanieme oordeel van de deelnemers na een korte online evaluatie. Het totale oordeel over de hele bijeenkomst inclusief de diverse workshops was ronduit positief en varieerde van inspirerend, innovatief en interessant tot waardevol, herkenbaar en afwisselend, plus: ‘mooi om de vooruitgang te zien en ontwikkelingen mee te nemen in de eigen regio.’ Waarop de deelnemers in een zelf te kiezen online ‘room’ nog even na konden praten met andere deelnemers en de workshopleiders.

Verslag: Karin Burhenne

Online bijeenkomst terugkijken

Meer weten

• Bekijk de website van de Praktijk Ouderengeneeskunde van Ester Bertholet
• Bekijk en download de Publicatie Duurzame medische zorg
• Lees ook de andere praktijkvoorbeelden duurzame medische zorg of lees meer over het thema Duurzame medische zorg