Zeeuwse Praktijkroute Ouderenzorg succesvol
Onderwijs in de praktijk, vanaf dag één. Dat is waar de Zeeuwse Praktijkroute Ouderenzorg (ZPO) voor staat. Een nieuw concept dat al meteen populair is: de instroom van nieuwe leerlingen verzorgende IG nam in Zeeland met twintig procent toe. “Dat past helemaal in het landelijke Actieprogramma Werken in de Zorg, dat inzet op het terugdringen van het personeelstekort in de zorg”, zegt ZPO-projectleider Monica Roose, tevens directeur bestuurder van Viazorg.
Vernieuwende aanpak
Om meer jongeren voor de zorg te interesseren en te werven, werken partijen intensief samen in de ZPO. Het gaat om de zorgorganisaties Allévo, SVRZ, Ter Weel, WVO Zorg, ZorgSaam Zorggroep Zeeuws-Vlaanderen, zorgkantoor CZ en de opleidingsorganisaties Scalda (mbo) en HZ University of Applied Sciences. Volgens al deze partijen vraagt de situatie in Zeeland om een andere en vooral vernieuwende aanpak. De provincie vergrijst en ontgroent immers snel. Het aantal ouderen dat zorg nodig heeft neemt zodoende toe, terwijl het aantal jongeren dat zorg kan verlenen, daalt. Zorg en welzijn in Zeeland krijgen tussen nu en 2021 een personeelstekort van ongeveer 1350 medewerkers. “Wie meer mensen wil interesseren voor het werk in de zorg, moet dus iets nieuws bieden. Want met meer van het hetzelfde onderwijs trek je geen extra mensen aan”, vertelt Monica Roose.
Instroom, doorstroom en behoud van personeel
Als directeur-bestuurder van Viazorg leidt zij het project. Viazorg is een stichting die eerder in de provincie werd opgericht door Zeeuwse zorg- en welzijnsorganisaties met als hoofddoel: instroom, doorstroom en behoud van personeel in de zorg- en welzijnssector. Als onafhankelijke partij bleek Viazorg de neutrale partner die de inzet van de subsidiegelden van Waardigheid en Trots kon regelen. En dus ook het project kon leiden. “Ik wilde dat graag doen, want ik sta hier helemaal achter. Het is goed voor de scholen, voor de zorgorganisaties en voor de leerlingen”, zegt Monica Roose. De W&T-subsidiegelden werden ingezet voor een plan van aanpak voor vernieuwend praktijkonderwijs en het extra inzetten van medewerkers. Daarbij ging het vooral om docenten, praktijkbegeleiders en werkbegeleiders. Alle afspraken werden vastgelegd in een convenant met CZ en de ministeries van VWS en OCW. Hierin staat precies wat er van betrokken partijen verwacht wordt. Monica Roose benadrukt dat de ZPO ook openstaat voor andere zorgorganisaties. Als zij dat willen, kunnen ze aansluiten.
Nieuwe opleiding trekt ander type student
In september 2017 ging de eerste nieuwe opleiding van start, en wel de driejarige opleiding tot verzorgende IG en maatschappelijk werk (niveau 3). Die combinatie is vernieuwend, evenals het feit dat leerlingen vanaf dag één in de praktijk beginnen en in die praktijk worden opgeleid. Daarbij kiezen zij een eigen leerweg: “Als zij zaken tegenkomen in de praktijk waarin ze graag les willen krijgen, kunnen zij dat zelf aangeven bij hun begeleiders”, zegt Monica Roose. Volgens haar trekt de nieuwe opleiding een ander type student. “Het gaat om mensen die hun zelfstandigheid en verantwoordelijkheid willen nemen en soms ook al een ander diploma hebben.” De studenten krijgen de garantie op een baan in een van de deelnemende zorgorganisaties naar keuze.
Positief
De eerste ervaringen zijn positief, vertelt Monica Roose. Leerlingen maken kennis met de actuele situatie in de zorg. En de docenten die in de praktijk les gaan geven, blijven beter op de hoogte daarvan. “Elke zorgorganisatie doet het weer anders. Ik zie heel veel passie om er iets moois van te maken: bij studenten, docenten en begeleiders. Samen zijn ze aan het pionieren om het onderwijs te ontwikkelen en vernieuwen.” Dat inmiddels enkele studenten die voor de nieuwe opleiding kozen al zijn afgehaakt, doet daar volgens haar niets aan af. Integendeel. “Hadden zij voor de traditionele richting gekozen, dan waren ze misschien pas in het tweede of derde jaar gestopt. Nu hebben ze meteen kunnen ervaren dat werken in de zorg voor hen geen goed idee is. Zo voorkom je dat ze onnodig lang doorgaan.”
Uitbreiding
Het streven is om met de nieuwe opleiding en bestaande opleiding 200 mensen meer op te leiden tot verzorgende IG, uitgaande van 50 extra studenten per jaar. Met de start van 46 extra leerlingen in het eerste jaar van de nieuwe opleiding, lijkt dat haalbaar. Volgend jaar start een tweede opleiding in de praktijk en wel voor verpleegkundigen niveau 4. Als het aan Monica Roose ligt, komen er opleidingen in de praktijk voor verpleegkundigen niveau 5 en niveau 6 bij. “En gaat Scalda op den duur volledig om naar onderwijs in de praktijk”, zegt ze optimistisch. Volgens haar heeft de ZPO de relatie met het onderwijs sterk veranderd. “De school is een echte partner geworden”, constateert zij. Andere vakgebieden in het onderwijs hebben inmiddels interesse getoond voor deze nieuwe vorm van onderwijs. De sector economie van Scalda is dit jaar ook gestart met praktijkgericht onderwijs.
Interview Karin Burhenne
Dit was het eerste deel van het drieluik over de Zeeuwse praktijkroute. Lees ook:
Meer weten
Geplaatst op: 7 mei 2018
Laatst gewijzigd op: 29 oktober 2021
Congres Waardigheid en trots
SPOT ON Methodisch werken aan kwaliteit
Word samen wijzer in je werk!
