White label – win-winsituatie door herschikking taken SO
Eigenlijk is het het ei van Columbus: laat de SO alleen nog doen waarvoor hij is opgeleid. School medewerkers bij, zodat zij zelf veel van het basiswerk kunnen doen. Resultaat: een betere spreiding van het werk, de SO beter beschikbaar, tevreden professionals en niet in de laatste plaats: betere zorg.
Zorg Groep Beek in Limburg bracht het met transitiemiddelen voor het eerst in de praktijk en wijst erop dat kleine zorgorganisaties er baat bij kunnen hebben. Bestuurder Michael Hamers: ‘We noemen dit het whitelabelconcept. Eigenlijk wil dit zeggen: een specialist ouderengeneeskunde (SO) beschikbaar hebben voor álle zorgorganisaties.’
Zelfstandige SO
‘Wij zijn een kleine platte organisatie zonder teammanagers’, licht Michael toe. ‘Met 90 medewerkers. Een eigen SO is niet voor ons. Wij huurden tot voor kort de SO in van grotere collega’s en dat is duur. Daarnaast geven die grote organisaties bij drukte – begrijpelijk – voorrang aan hun eigen SO. Bij white label gaat het anders. De SO is dan een zelfstandig werkend specialist geworden zonder loondienstafspraken met andere organisaties. De SO heeft een aantal zorgorganisaties en soms ook huisartsen als klant.’
White label als antwoord op schaarste
Het whitelabelconcept draait vanaf 2019 bij Zorg Groep Beek, Nobamacare en Delphinium. Inmiddels werken zeven andere zorgorganisaties in de regio’s Limburg en Zuidoost-Brabant ook op deze manier. Maar het zijn niet allemaal kleine zorgorganisaties. Michael Hamers: ‘Ook middelgrote organisaties krijgen belangstelling voor white label. Wel logisch. Het concept is niet alleen een antwoord op schaarste in het aanbod van specialistische zorg, het is ook een model om in de volle breedte beter samen te werken. Als je in de specialistische ouderenzorg niet goed samenwerkt, red je het gewoon niet.’
‘We zijn er nu echt voor de cliënt en voor de zorgteams’
De ‘S’ van specialist
Christophe van Dijken is zo’n whitelabel-SO. Hij is sinds anderhalf jaar eigen baas. Samen met een vriend begon hij de Ouderengeneeskundepraktijk Parkstad. Hij biedt zijn diensten aan bij zorginstellingen, huisartsen en psychologen. En dat voelt goed, zegt hij. ‘We zijn er echt voor de cliënt en voor de zorgteams en worden niet meer belemmerd door het apparaat om ons heen. Ik heb nu een andere relatie met de zorgorganisatie. Gelijkwaardiger. Meer de “S” van specialist. Ik merk ook dat anderen die met white label werken, meer gedreven zijn in hun werk.’
Triage
Beau Jonkhout is een van die anderen. Ze is verpleegkundig specialist in opleiding bij Zorg Groep Beek. Tot voor kort was ze wijkverpleegkundige. Beau: ‘We worden getraind in het zelfstandig werken in de zorg. De SO is achter de hand bereikbaar voor overleg. Ik vind deze manier van werken superfijn. Het is ook leerzaam en spannend. Ik leer nu om klinisch te redeneren. Dat is nieuw voor mij.’
De crux van de samenwerking tussen zorgmedewerkers en de specialist is de triage. Beau: ‘Wanneer gaan we de SO bellen, wanneer schakelen we de huisarts in? Wat kunnen we zelf oplossen, wat kunnen we preventief doen en vroeg signaleren zodat het in het weekend niet tot een crisis hoeft te komen? En hoe draag je de zorg over? Al dit soort vragen leer je systematisch te beantwoorden. Dat doen we in een opleiding waarbij ook een SO betrokken is.’
Stepped Care
De methode waarmee Beau en collega’s dit soort afwegingen maken heet Stepped Care. Michael Hamers: ‘Verpleegkundigen leren op dezelfde controleerbare manier afwegingen te maken. Je verbetert jezelf stap voor stap en bouwt zo aan de kwaliteit van je werken. Resultaat is dat je niet voor alles meteen de SO hoeft in te schakelen.’ ‘Je leert zelf op een klinische manier te kijken en afwegingen te maken’, voegt Beau toe. ‘Daardoor voelt je werk zelfstandiger en dat is fijn.’
Die zelfstandigheid was ook voor SO Christophe van Dijken de trigger. ‘De stap naar zelfstandigheid was spannend’, vertelt hij. ‘Hoe gaat het lopen? Red ik het financieel wel als ik zelf mijn opdrachtgevers moet werven? Wat doet dit met de kwaliteit van de zorg? Achteraf is het alleen maar goed geweest. Alle betrokkenen zijn tevreden met de aanpak.’
Positie huisarts
Huisartsen hebben nog wel bedenkingen over het whitelabelconcept. Dat geldt in ieder geval voor Radia Lakraoui. ‘Ik werk als huisarts voor een particulier verpleeghuis dat er nadrukkelijk voor kiest met huisartsen samen te werken’, zegt ze. ‘Dat blijkt in de praktijk toch lastiger dan gedacht. Als huisarts kom ik in dit verpleeghuis complexe ziektebeelden tegen die kenmerkend zijn voor ouderen in een verpleeghuissituatie. Als huisarts heb je daar gewoon minder ervaring mee. Ik merk dat ik daardoor soms te veilig ga werken. Dat je bepaalde antipsychotica niet geeft omdat je de effecten niet goed in kunt schatten.’
Ze overlegt regelmatig met specialist ouderengeneeskunde Christophe van Dijken. ‘Dat gaat goed omdat we elkaar goed aanvoelen. Het ontlast mij enorm. Maar het punt is dat het structureel niet goed is geregeld met de verantwoordelijkheden van een huisarts in een verpleeghuissetting.’
ZIO (Zorg in Ontwikkeling), een organisatie die huisartsen ondersteunt, zoekt op dit moment op verzoek van Radia Lakraoui en collega’s uit hoe binnen het whitelabelconcept huisartsen meer duidelijkheid kan worden geboden.
Werken met white label? Een tip
Bestuurder Michael Hamers van Zorg Groep Beek heeft nog wel een tip voor zorgorganisaties die met white label willen gaan werken. ‘Het is nogal een omslag waarbij veel disciplines tegelijk zijn betrokken. Wij hebben er daarom voor gekozen om deze omslag vanuit bestuurdersniveau aan te sturen. Dus niet als een project dat door het management wordt begeleid. Niet dat we het management er niet bij wilden betrekken. Maar dit gaat wel sneller. Je hoeft niet allerlei fasen terug te leggen voor een nadere beoordeling. Je kunt in korte tijd duidelijkheid scheppen en doorpakken.’
Wederkerigheid
Beau Jonkhout is vooral blij met de wereld van white label: ‘Het voelt niet hiërarchisch. Wij als verpleegkundigen leren om medische kwesties tot op zeker niveau te beoordelen en af te wikkelen, met de specialist ouderengeneeskunde op de achtergrond. Tegelijkertijd krijgt de SO meer oog voor de manier waarop verzorgenden en verpleegkundigen de zorg doen. Die wederkerigheid is nieuw en ik vind dat fantastisch.’
Meer weten
- het programma Regiokracht
Deel deze pagina via:
