Toekomstperspectief voor SO in ’t Gooi, Vechtstreek en Almere

Ellen is specialist ouderengeneeskunde (SO) bij Vivium Zorggroep en manager geriatrische revalidatie. De pilot, waar ze leiding aan gaf, vormt een onderdeel van het veel breder opgezette programma SO in toekomstperspectief in de regio. En dat programma past weer in een reeks van ontwikkelingen in de regio gericht op een meer efficiënte inzet van specialisten ouderengeneeskunde en andere behandelaars. ‘Zo zijn we hier al een langere tijd bezig met het ontwikkelen van netwerkzorg. Vanuit de geriatrische revalidatie gaan wij bijvoorbeeld naar patiënten in het ziekenhuis. En een pilot met de huisartsen heeft er toe geleid dat elke huisartsenpraktijk in de regio nu een SO heeft die met vragen over ouderen geconsulteerd kan worden.’

Actielijnen uitgebreid door corona

Het programma SO in toekomstperspectief komt voort uit de behoefte van de SO om breder te kijken naar en te anticiperen op de ontwikkelingen in de regio. ‘Het aantal kwetsbare ouderen neemt hier toe, terwijl daar minder behandelaren voor zijn. Wij hebben de vraag gesteld: hoe kunnen we onszelf zo organiseren dat we de zorgvraag aankunnen en de zorg toekomstbestendig kunnen maken?’ Het programma bevatte zes actielijnen, gericht op anders behandelen, anders organiseren, anders onderzoeken, anders opleiden, anders positioneren en anders werken. Vanwege de coronacrisis voegden we nog een zevende actielijn toe, die onder andere uitmondde in de pilot Anders Dokteren – Dokters Online.

‘Je moet steeds meebewegen. Wat nu past, hoeft over vijf jaar niet meer te passen.’

Ellen Vreeburg

Aanhaken bij Duurzame medische zorg

Ook leek het de regio logisch om aan te haken bij het programma Duurzame medische zorg en een van de pilots te koppelen aan actieonderzoek door de Erasmus Universiteit. Dat werd de pilot Werkdruk en optimalisatie in de gezamenlijke ANW. Die gezamenlijke avond-, nacht- en weekenddienst bestond namelijk al voor de start van de pilot, vertelt Ellen Vreeburg. Zo draait ze zelf regelmatig dienst als achterwacht voor vier ouderenzorgorganisaties. In de pilot ging het vooral om de vraag welke knelpunten behandelaren en zorgorganisaties in de gezamenlijke ANW ervaren. ‘Die zijn goed in kaart gebracht, inclusief nieuwe aanbevelingen.’ Een belangrijke aanbeveling is bijvoorbeeld een uniforme triage binnen de zorgorganisaties die meedoen in de ANW.

Meebewegen

‘Verder geldt dat je steeds moet meebewegen. Wat nu past, hoeft dat over vijf jaar niet meer te doen.’ Een groot knelpunt dat meerdere behandelaren benoemen zijn de verschillen in dossiers en ICT-systemen. Door in de ANW steeds opnieuw te moeten inloggen gaat veel kostbare tijd verloren. ‘Het zou veel beter zijn als je één systeem hebt en één type dossier. Dat geldt niet alleen voor onze regio hoor. Ik denk dat we landelijk echt naar dit soort dingen moeten kijken als we de zorg willen verduurzamen.’ Een ander belangrijk aandachtspunt noemt ze de samenwerking met arts-assistenten in de ANW. ‘Die moeten goed begeleid worden en dat vereist goede opleidingsvaardigheden.’

Anders dokteren

Ellen Vreeburg is blij met de resultaten van de pilot waar ze leiding aan gaf: het werken met een HoloLens. Die stelt de SO in staat om op afstand mee te kijken naar een situatie in de zorg en die te beoordelen. De HoloLens is vergelijkbaar met de smart glass, maar heeft extra tools. Via Teams kun je bellen met de zorgmedewerker die de HoloLens draagt. De SO op afstand ziet dan niet alleen wat er op dat moment aan de hand is, maar kan via het scherm ook concrete aanwijzingen geven, bijvoorbeeld door iets te omcirkelen. In de pilot werd uitgedacht hoe de HoloLens het beste kan worden ingezet en in welke situaties. De werkwijze is nu omgezet naar een handleiding en met producent Vecilus werd een scholingsprogramma opgezet. Bij Vivium zijn inmiddels acht medewerkers geschoold, die hun collega’s weer scholen. ‘Scholing is een voorwaarde om de HoloLens ook echt te gaan gebruiken.’

Of het gebruik van de HoloLens kan bijdragen aan een meer efficiënte inzet van de SO, moet in een volgende fase blijken. Bij Vivium krijgen alle locaties voor 1 maart een HoloLens. De gedachte is dat hiermee veel gereis van de SO voorkomen gaat worden. ‘In de pilot hebben we hier natuurlijk wel al wat ervaring mee opgedaan en we zijn positief’, zegt Ellen Vreeburg. ‘Ik denk dat ons werk er leuker en efficiënter door wordt en het de kwaliteit van zorg zal verbeteren.’

Sterker door samenwerken

Binnenkort verschijnt ook het toekomstscenario, geschetst door de SO. Dit gaat in op de kansen en mogelijkheden van netwerkzorg. Een eerste stap is het verder versterken en ontwikkelen van regionale samenwerking. Want voor de SO in de regio staat vast dat de samenwerking een voorwaarde is om de zorg te kunnen verduurzamen. ‘We worden er sterker door. De coronacrisis heeft dat nog eens duidelijk aangetoond. Zo hebben we in no time een aparte pool van behandelaren voor COVID 19-patiënten in de verschillende zorgorganisaties in de regio opgezet en dat werkte heel goed’, zegt Ellen Vreeburg. Zij wil met haar collega’s een regionale SO-commissie in het leven roepen. Hierin kunnen specialisten ouderengeneeskunde een gezamenlijke rol (blijven) vervullen als het gaat om het geven van adviezen, inspraak en medezeggenschap bij regionale vraagstukken. ‘We willen het samen verder brengen en de energie vasthouden die we in de regio hebben om te veranderen. Zodat we kwetsbare ouderen kwalitatief goede zorg kunnen blijven bieden.’

Geleerde lessen

• De professional in de lead, in dit geval de SO, is een succesfactor. Ideeën komen vanaf de werkvloer. Dat bevordert het draagvlak en helpt bij de implementatie en borging.
• Een belangrijk voorwaarde voor succes is het commitment van bestuurders.

Door Karin Burhenne

Meer weten

Lees ook:

• Duurzame medische zorg vliegwiel voor meer samenwerking in de regio
• Publicatie Duurzame medische zorg in de regio