Sfeermaker in zorginstelling brengt meer dan alleen sfeer

Bij de term sfeermaker denk je vooral aan gezelligheid en entertainment. Deze woorden zijn ook zeker van toepassing op de sfeermakers van zorgorganisatie Norschoten, maar de dames en heren die deze zorgfunctie bekleden doen zó veel meer… Norschoten voerde de sfeermakers al bijna twee jaar geleden in en inmiddels werken alle locaties met deze functie, tot ieders grote tevredenheid. Tijd om eens te gaan kijken wat de functie nu precies inhoudt en betekent voor het zorgpersoneel.

Sfeer in de avonduren

Welzijnsbegeleider Jolanda Draaijer is binnen de organisatie voor een aantal locaties het aanspreekpunt voor de sfeermakers. ‘We werken nu ruim anderhalf jaar met sfeermakers en binnen onze organisatie zijn ze niet meer weg te denken. Elke dag, ook in het weekend, is er op elke groep met psychogeriatrische bewoners ‘s avonds een sfeermaker aanwezig. Zij helpen de bewoners met eten en gaan daarna wat leuks met hen doen; in groepsverband met aandacht voor het individu’, vertelt Jolanda.

Sfeermaker is de mooiste baan

Heidi Goor (55) is al vanaf dag één sfeermaker bij Norschoten. ‘Ik vind het de meest fantastische baan die ik ooit heb gehad’, zegt zij. Van oorsprong is Heidi kapster, maar na zoveel jaar in een kapsalon gestaan te hebben, vond ze het tijd voor een functie met meer inhoud. ‘Het mooie van deze functie is dat je geen zorgopleiding nodig hebt; je hebt wel affiniteit met de doelgroep nodig. En ja, je moet ook een beetje je mannetje kunnen staan in sommige situaties…’

Leidinggevende Hanneke Bronkhorst haakt in: ‘Tegenwoordig blijven mensen veel langer thuis en hebben veel bewoners, tegen de tijd dat ze bij ons komen, te maken met soms heftige (gedrags)problematiek. Ook als sfeermaker kun je te maken krijgen met ongeremd gedrag of agressie. Wij dragen er dan ook zorg voor dat we onze mensen daar op voorbereiden, zodat zij weten hoe zij in dergelijke situaties moeten handelen.’

Werken als Sfeermaker

Norschoten heeft dan ook geen enkel probleem de vacatures voor de sfeermakers te vervullen, in tegenstelling tot de andere zorgfuncties. ‘Ze staan in de rij! En heel gemêleerd publiek hè; van studenten tot wat oudere mensen. En gelukkig ook een aantal mannen’, vertelt Hanneke. ‘Punt van aandacht voor de zorgorganisatie is dat er een vast aanspreekpunt moet zijn voor de sfeermakers. Zij moeten goed worden ingewerkt en als zij ergens tegenaan lopen, moeten zij dat bespreekbaar kunnen maken’, zegt Welzijnsbegeleider Jolanda Draaijer.

Anders dan de term en invulling misschien doen vermoeden, is de functie sfeermaker een betaalde baan, die gefinancierd wordt vanuit Waardigheid en Trots.

Doorstromen naar zorgfunctie

Door de krapte op de arbeidsmarkt en daarmee de moeite om vacatures in te vullen, is de zorgorganisatie erg actief in het opleiden van medewerkers op meerdere niveaus. Sfeermakers die de smaak van de zorg te pakken krijgen, kunnen dan ook in Norschoten doorstromen naar een gediplomeerde zorgfunctie.

Sfeermaker brengt rust

Waarom is de sfeermaker zo’n succes? ‘Om diverse redenen’, zegt Jolanda. ‘Hun aanwezigheid brengt op meerdere fronten zoveel rust. In de eerste plaats bij de bewoners. Veel bewoners met dementie kunnen toch wat angstig worden op een moment dat ze geen verpleegkundige of zorgpersoneel in de buurt zien. Maar zeker tijdens de avonduren zijn juist de verpleegkundigen druk met bewoners naar bed brengen of nog even naar het toilet te laten gaan. Nu de sfeermaker op de groep is, valt die onrust volledig weg. De bewoners zien de sfeermaker ook als personeel: een bekend gezicht.’

Ze vervolgt: ‘Ook bij het zorgpersoneel valt er een hele zorg weg. Zij moesten altijd ogen in hun achterhoofd hebben als zij met een bewoner bezig waren; gaat het wel goed met mevrouw X en waar is meneer Y? Nu zij weten dat de sfeermaker op de groep is, kunnen zij met veel meer aandacht en rust hun zorgtaken uitvoeren.’ Bronkhorst: ‘Belangrijk is de goede werksfeer tussen sfeermaker en zorgprofessional. Met name voor de verzorgenden is het belangrijk dat zij ook tijd blijven houden voor quality time met de bewoners; dat maakt je werk tenslotte zo mooi!’

Rustigere nachten

Een ander voordeel is dat de bewoners ’s nachts rustiger lijken te zijn. Jolanda: ‘De avonden waren voorheen best lang en saai. Menig bewoner viel in zijn of haar stoel in slaap. Logisch dat je dan midden in de nacht weer wakker wordt. Nu worden er activiteiten aangeboden, waardoor zij mogelijk met een meer voldaan gevoel naar bed gaan.’Dat lukt ook vanavond wel weer. Heidi en Joost Buijtenhuis (19), student Social Work en zo’n drie avonden per week sfeermaker, gaan kerstkaarten maken met de bewoners. De knutselspullen komen op tafel en de animo is groot. Mevrouw van Deelen heeft al snel een prachtige kerstkaart beplakt met stickers, die ze graag naar haar familie op wil sturen. Heidi helpt haar met het schrijven van het adres.

Fietsen en Mens-erger-je-niet

Ondertussen is Joost met mevrouw Boonzaaijer van tafel gegaan. Zij wilde graag even “naar Barneveld fietsen”. Ook dat kan samen met de sfeermaker. Joost neemt haar mee naar de Motomed (bewegingstrainer) met daarvoor een scherm waarop de route wordt getoond. Samen fietsen ze door het mooie Gelderse landschap. Mevrouw Boonzaaijer heeft het ontzettend naar haar zin.

Als ze uit gefietst zijn, wordt het spel Mens-erger-je-niet opgezet, dat Joost met drie bewoners speelt. Hij zet de pionnen voor elke deelnemer, maar ze gooien zelf de dobbelsteen. En dan is het alweer tijd voor koffie. De verpleegkundigen hebben ook tijd om er even bij te komen zitten en bijna is het een heel normaal huishouden op locatie Kweekweg…

Tekst en foto’s door: Nienke Oort

Meer weten

• Lees ook: ‘Sfeermaker: nieuwe functie voor extra gezelligheid’
• Alles over het onderwerp dagbesteding